Κέρδη και ζημίες από το "ακούραστο" ευρώ

Του Μιχάλη Παπανίδη

Σίγουρα είναι ένα από τα μεγάλα οικονομικά γεγονότα του 2017. Η άνοδος του ευρώ, που εμφανίζεται «ακούραστο» το τρέχον έτος, και η ουσιαστική «κατάρρευση» του δολαρίου αλλάζουν τους οικονομικούς συσχετισμούς, αφού είναι προφανές ότι η μεταξύ τους… σχέση έσπασε.

Η άνοδος του ευρώ, που εμφανίζεται «ακούραστο» το τρέχον έτος, και η ουσιαστική «κατάρρευση» του δολαρίου αλλάζουν τους οικονομικούς συσχετισμούςΤο φαινόμενο προκαλεί βεβαίως κέρδη και ζημίες, ωφελημένους και χαμένους στην αγορά συναλλάγματος, στις εξαγωγές, στον δανεισμό των μεγάλων επιχειρήσεων, στην αγορά καυσίμων, στον τουρισμό, αλλά και σε μια σειρά άλλους τομείς. 

Οι traders, ωστόσο, δείχνουν ότι έχουν αρχίσει να ανησυχούν. Μπορεί τώρα να «βγάζουν λεφτά», αλλά κάθε άνοδο ακολουθεί μια πτώση, η οποία είναι συνήθως πιο επώδυνη. Πάντως, δεν βλέπουν σύντομα αναστροφή της τάσης και θεωρούν ότι το ευρώ θα «πιάσει» εύκολα το 1,20 σε σχέση με το δολάριο.

Κάτι τέτοιο, όμως, δεν είναι απαραίτητα καλό για όλους στην Ευρώπη. 

Η αγορά συναλλάγματος «τραβάει» ήδη κεφάλαια από άλλες τοποθετήσεις και πολλοί είναι εκείνοι που φοβούνται ότι, εάν αυτό συνεχιστεί, μπορεί να έχει επιπτώσεις ακόμη και στην ανάπτυξη. Αυτό, ωστόσο, αναμένεται να συνεχιστεί τουλάχιστον μέχρι τον χειμώνα του 2017, με τις συνέπειες να βαθαίνουν και τα κέρδη να μεγαλώνουν.

Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει όμως;

Σε μια πρώτη ανάγνωση ο μέσος Ευρωπαίος πολίτης είναι κερδισμένος από την ανατίμηση του νομίσματός του. Τα εισαγόμενα προϊόντα γίνονται φθηνότερα, τα καύσιμα ομοίως, οι αποταμιεύσεις του αποκτούν μεγαλύτερη αξία και αρχίζουν να παράγουν εισόδημα. Αντίστοιχα ο μέσος Αμερικανός πιέζεται.

Πιέσεις δέχονται όμως και οι ευρωπαϊκές εταιρείες. Κατά πρώτο λόγο αυτές που έχουν εξαγωγικό χαρακτήρα, αλλά και οι υπόλοιπες.

Όπως προειδοποιούν οι fund managers, η εκτόξευση του ευρώ σε υψηλά επίπεδα διετίας θα μπορούσε να αρχίσει να απειλεί τις προοπτικές κερδοφορίας των ευρωπαϊκών εταιρειών, πλήττοντας τον ενθουσιασμό γύρω από τις αγορές της Ευρωζώνης, στις οποίες εφέτος έχουν καταγραφεί έντονες εισροές.

Περισσότερο από το ήμισυ των εσόδων των κορυφαίων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων παράγεται εκτός της ζώνης του ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Thomson Reuters, γεγονός που σημαίνει ότι ένα ισχυρό ευρώ έχει αρνητικό αντίκτυπο στους ισολογισμούς τους. Καθώς βρισκόμαστε ήδη στη φάση ανακοινώσεων κερδοφορίας, ο βαθμός στον οποίο η άνοδος του ευρώ πλήττει τις εταιρείες που έχουν έσοδα εκτός της Ευρωζώνης θα αποτελέσει βασικό τομέα εστίασης για τους επενδυτές. 

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Deutsche Bank, κάθε 10% άνοδος του δείκτη συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ αφαιρεί 5% από τα κέρδη ανά μετοχή του πανευρωπαϊκού δείκτη STOXX 600.

Για τους στρατηγικούς αναλυτές της Deutsche Bank, η σχετικά αδύναμη έναρξη της σεζόν των αποτελεσμάτων των ευρωπαϊκών εταιρειών οφείλεται στην άνοδο του ευρώ. 

Παρ' όλα αυτά, για την JP Morgan Asset Management, η Ευρώπη παραμένει η προτιμώμενη αγορά μετοχών παγκοσμίως, δεδομένης της ευνοϊκής οικονομικής συγκυρίας και της ανάκαμψης της κερδοφορίας, ωστόσο η ενίσχυση του ευρώ είναι ανησυχητική, όπως επισημαίνει. 

«Η κύρια πρόκληση για τις ευρωπαϊκές μετοχές είναι η δύναμη του ευρώ» σημειώνει χαρακτηριστικά.Πολλοί εξαγωγείς με μεγάλο ποσοστό πωλήσεων σε δολάριο μπορεί να βρουν δυσκολίες και στην εξυπηρέτηση του χρέους τους που είναι αποτιμημένο σε ευρώ
Βεβαίως, οι εταιρείες που είναι περισσότερο εστιασμένες στις εξαγωγές είναι οι πιο εκτεθειμένες σε ένα πιο ισχυρό ευρώ, καθώς καθιστά τα προϊόντα τους ακριβότερα στο εξωτερικό. Οι μετοχές του βιομηχανικού κλάδου στην Ευρώπη καταγράφουν τις μεγαλύτερες μηνιαίες απώλειες από τον Οκτώβριο του 2016, ενώ πτωτικός ήταν και ο Ιούνιος.

Ο πανευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600 έχει σημειώσει άνοδο 6% από τις αρχές του έτους, όπως και ο Euro Stoxx 50 των blue chips, για τον οποίο η Credit Suisse μειώνει τον στόχο για το τέλος του 2017 στις 3.650 μονάδες από τις 3.800.

Και η Credit Suisse εκτιμά ότι μια άνοδος κατά 10% του ευρώ αφαιρεί περίπου 6% από την αύξηση των κερδών των εταιρειών. Οι οικονομολόγοι της ελβετικής τράπεζας «βλέπουν» το ευρώ να αυξάνεται στο 1,22 έναντι του δολαρίου κατά το επόμενο έτος.

Δεν αποτελούν εξαίρεση οι ελληνικές επιχειρήσεις

Η συνεχιζόμενη βουτιά του δολαρίου, που αγγίζει το 13% από το υψηλό που χτύπησε τον Ιανουάριο και το 5% τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες έναντι του ευρώ, και το οποίο διαπραγματεύεται πλέον σε χαμηλά 13 μηνών, δημιουργεί προβληματισμό γύρω από πολλές ελληνικές επιχειρήσεις με μεγάλο ποσοστό πωλήσεων στη ζώνη του δολαρίου, όπως είναι ο Τιτάνας, η Βιοχάλκο, η Motor Oil, τα ΕΛΠΕ και η Follie Folie, αφού επιδρά στα κέρδη τους και «βαραίνει» τις αποτιμήσεις τους.Η βαριά εξαγωγική βιομηχανία και ιδιαίτερα οι κλάδοι που πουλάνε τα προϊόντα τους σε δολάρια είναι οι μεγάλοι χαμένοι από την κατάρρευση του αμερικανικού νομίσματος, ενώ, σύμφωνα με τους αναλυτές, η αδυναμία του δολαρίου μπορεί να κλείσει τον δρόμο για περαιτέρω ενίσχυση των βιομηχανικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ. 

Παράλληλα, πολλοί εξαγωγείς με μεγάλο ποσοστό πωλήσεων σε δολάριο μπορεί να βρουν δυσκολίες και στην εξυπηρέτηση του χρέους τους που είναι αποτιμημένο σε ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα μερίδια των ελληνικών εξαγωγών, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών, ως προς τον προορισμό τους δείχνουν ότι κατευθύνονται σε ποσοστό 53,4% σε χώρες της Ε.Ε. και 46,6% σε τρίτες χώρες.

Θα συνεχιστεί το ράλι;

Σύμφωνα, πάντως, με την J.P. Morgan, το ευρώ αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω, δεδομένου ότι η ΕΚΤ θα ξεκινήσει το tapering, αλλά αυτό δεν θα εκτροχιάσει την αύξηση των κερδών.

Από τη μεριά της, η Bank of America - Merrill Lynch αναφέρει ότι η συνεδρίαση της ΕΚΤ άνοιξε τον δρόμο για νέο ράλι. 

Όπως επισημαίνει, το επίπεδο στο οποίο διαμορφωνόταν η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου πριν από την ΕΚΤ ήταν σημείο-«κλειδί» για την αγορά, καθώς αυτό ήταν εκείνο στο οποίο παρενέβη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προφορικά στο παρελθόν για να εκφράσει ανησυχίες σχετικά με το ισχυρό νόμισμα και τις αρνητικές συνέπειές του στον πληθωρισμό. Ο Ντράγκι, όμως, κατήργησε, όπως φαίνεται, το αποδεκτό όριο του ευρώ για την ΕΚΤ.

Η περαιτέρω ανατίμηση του ευρώ θα μπορούσε πλέον να γίνει ευκολότερη, τονίζει η BofA, καθώς φαίνεται ότι η ΕΚΤ παραιτήθηκε από την προσπάθεια ελέγχου του νομίσματος. Στην πράξη, δεν υπάρχουν κάποιες πολιτικές που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Κεντρική Τράπεζα για να αποδυναμώσει το ευρώ, αφού απέσυρε την επιλογή να μειώσει περαιτέρω τα επιτόκια καταθέσεων και σύντομα θα πρέπει να προχωρήσει στο tapering του QE λόγω του ορίου έκδοσης και της κλείδας κατανομής κεφαλαίου.

Αυτοί οι περιορισμοί πολιτικής, τονίζει η αμερικανική τράπεζα, μπορεί να εξηγήσουν γιατί ο Ντράγκι «εγκατέλειψε τις προσπάθειες ελέγχου» του νομίσματος και, έτσι, το ευρώ θα μπορούσε πλέον να ανατιμηθεί ελεύθερα, εάν τα στοιχεία της Ευρωζώνης συνεχίσουν να βελτιώνονται.

Η Societe Generale, από την πλευρά της, εκτιμά πως το ευρώ οδεύει προς το 1,20 έναντι του δολαρίου προτού έρθει κάποια ουσιαστική διόρθωση. 

Όπως επισημαίνει, δεν δόθηκε τίποτα από την Κεντρική Τράπεζα που να μπορεί να αλλάξει την άποψή της ότι η ΕΚΤ προχωρά σε μια σταδιακή μεταστροφή προς την κατεύθυνση της ομαλοποίησης των πολιτικών της, κάτι που δεν συμβαδίζει με την υποτίμηση του νομίσματος.

http://www.zougla.gr/money/agores/article/kerdi-ke-zimies-apo-to-akourasto-evro