Των Νίκου Στουπή - Βρασίδα Τσιριμώκου*
Το πολιτικό (;) προσωπικό της χρεωκοπίας της χώρας καταλαμβάνοντας τις ΑΝΕΤ αλλοίωσε τους καταστατικούς τους σκοπούς, τις μετέτρεψε σε χώρους μικροπολιτικής, ακόμα και προσωπικού πλουτισμού
(Α ' μέρος)
Το πολιτικό προσωπικό του δικομματισμού που χρεωκόπησε τη χώρα, "έπνιξε" και τις ΑΝΕΤ
Οι Ανώνυμες Αναπτυξιακές Εταιρείες της Αυτοδιοίκησης (ΑΝΕΤ) -με ελάχιστες εξαιρέσεις-εξελίχθηκαν σε διαχειριστικούς φορείς με αμφίβολη ποιότητα υπηρεσιών, προβλήματα βιωσιμότητας και φθίνουσα πορεία. Λίγες διαθέτουν «πιστοποιήσεις» και εργαλεία τεκμηρίωσης πολιτικών, ενώ άλλες κινούνται σε οριακά σημεία νομιμότητας1. Σε κάποιες περιπτώσεις έχουν μετατραπεί σε χώρους διαπλοκής και διαφθοράς.
Το πολιτικό (;) προσωπικό της χρεωκοπίας της χώρας, καταλαμβάνοντας τις ΑΝΕΤ, αλλοίωσε τους καταστατικούς τους σκοπούς, τις μετέτρεψε σε χώρους μικροπολιτικής ακόμα και προσωπικού πλουτισμού. Xωρίς όραμα για την ανάπτυξη με τη «μνημονιακή οικονομική ασφυξία», ιδιαίτερα στον τομέα των δημοσίων επενδύσεων και με το «μπλοκάρισμα» των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, «φυτοζωούν» και συνεχώς απαξιώνονται.
Ο «εκπασοκισμός» της ελληνικής κοινωνίας γέννησε τα προηγούμενα χρόνια φορείς επί φορέων. Αποδιάρθρωσε τον δημοκρατικό αναπτυξιακό προγραμματισμό στην περιφέρεια, έκανε «ιδεολογία» την επιλεξιμότητα των δαπανών και τις «φόρμες» των διαρθρωτικών ταμείων... Κάπως έτσι «χάθηκε» η ιεράρχηση και η κάλυψη των κοινωνικών αναγκών. Κάπως έτσι και οι αναπτυξιακοί φορείς κατάντησαν αυτοσκοπός, στο αέναο κυνήγι προγραμμάτων και «ευρωπαϊκών πακέτων», χώροι διασφάλισης εργασίας.
Μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010, παρακολουθούμε το τοπικό πολιτικό (;) προσωπικό να προσπαθεί πάση θυσία να κρατάει με «φιλιά ζωής» νεκρά ουσιαστικά σχήματα της τέως Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Να μην «πειθαρχεί» ούτε στα προβλεπόμενα από τον "Καλλικράτη", που προνοεί για μία Αναπτυξιακή σε κάθε Περιφέρεια. Να διαγκωνίζεται για τα προεδρεία των ΑΝΕΤ. Να αυταπατάται ότι έτσι αναρριχάται στα «σαλόνια της ανάπτυξης». Δεν αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι ότι, σε συνθήκες δημοσιονομικής προσαρμογής, σε λίγο δεν θα έχουν τι να μοιράσουν, τι να διορίσουν, τι να διαχειριστούν...
Δημοκρατικός προγραμματισμός για την κοινωνική ανάπτυξη. Οι ΑΝΕΤ εργαλεία σχεδιασμού
Η αριστερή εναλλακτική πολιτική πρεσβεύει τη δημοκρατική οργάνωση και διεύθυνση των θεσμών της Περιφέρειας και της Αυτοδιοίκησης, θεωρεί δε ότι ο αναπτυξιακός προγραμματισμός για την κοινωνική ανάπτυξη σε τοπικό-περιφερειακό επίπεδο προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών.
Γι' αυτό αναφερόμαστε σε αναπτυξιακά σχέδια μακράς πνοής, με ιεραρχημένες τις κοινωνικές ανάγκες σε κάθε περιοχή.
Γι' αυτό χρειαζόμαστε εργαλεία προγραμματισμού και περιφερειακής πολιτικής, εργαλεία και δομές υποστήριξης της ανάπτυξης, συμπληρωματικά και όχι υποκατάστατα της διοίκησης.
Γι' αυτό υποστηρίζουμε αναπτυξιακά σχήματα απαλλαγμένα από αμαρτίες του παρελθόντος, με σύγχρονη και αποτελεσματική λειτουργία δίπλα στα αιρετά όργανα (αυτόνομα και όχι ως παραρτήματά τους), ικανά να ενσωματώνουν και να παράγουν τεχνογνωσία, να μη διαχειρίζονται γενικώς προγράμματα, αλλά να προτείνουν και να τεκμηριώνουν στρατηγικές.
«...Οι δομές περιφερειακής ανάπτυξης και οι αναπτυξιακοί φορείς των Δήμων-Περιφερειών δεν έχουν ανάγκη θεσμικού καπελώματος. Έχουν ανάγκη επαναπροσδιορισμού ρόλων, περιεχομένου, αναβάθμισης των υποδομών και του δυναμικού τους, ώστε η πολυβάθμια Αυτοδιοίκηση να μπορέσει να αναλάβει το βάρος της αναπτυξιακής διαδικασίας στην περιφέρεια και οι Περιφέρειες να περιοριστούν σε ρόλο εποπτικό και επιτελικό. Η περιφερειακή ανάπτυξη θα προχωρήσει με δομές και πολιτικές δημοκρατικού προγραμματισμού που θα εκκινούν από το χωριό, τον δήμο και θα φτάνουν ώς τα υπουργεία. Το νομοθετικό πλαίσιο για τα 'τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα', τον 'δημοκρατικό προγραμματισμό', υπάρχει, αλλά έχει πλήρως αδρανοποιηθεί. Περιφερειακή ανάπτυξη χωρίς συμμετοχή, κινητοποίηση και συνειδητοποίηση στα αντίστοιχα θέματα των πολιτών δεν είναι εφικτή ή, αν επιχειρηθεί, θα οδηγηθεί σε στρεβλώσεις και σε εξυπηρέτηση ισχυρών οικονομικών συμφερόντων...».2
Η απάντηση της Αριστεράς
Το ΠΑΣΟΚ -κυρίως -μετέβαλε τον καταστατικό σκοπό των ΑΝΕΤ και στρέβλωσε τον χαρακτήρα τους. Η Ν.Δ. το 2008 θεσμοθέτησε τους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς (ΑΟΠ) σε κάθε Περιφέρεια, που, αν και προωθημένοι, προσομοίαζαν με κρατικούς μηχανισμούς και δεν είχαν περιθώρια αυτονομίας. Το ΠΑΣΟΚ τούς κατάργησε (2009) για να μη διαταραχθεί το πελατειακό σύστημα που το ίδιο είχε οικοδομήσει στον χώρο.
Στην Αριστερά τότε γράφαμε για την έλλειψη εμπειρίας περιφερειακής πολιτικής και περιφερειακού προγραμματισμού στη χώρα μας και ως Συνασπισμός προτείναμε να δημιουργηθούν από την Αυτοδιοίκηση σε κάθε Περιφέρεια, με συμμετοχή επιστημονικών στελεχών Πανεπιστημίων, Επιμελητηρίων κ.λπ., τα Κέντρα Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης (ΚΕΠΠΑ).
Η Ανανεωτική και Ριζοσπαστική Αριστερά οφείλει σήμερα να “συγκροτήσει” την εναλλακτική της πρόταση (προγράμματα, τρόπους, παραδείγματα) επανασυγκρότησης των τοπικών οικονομιών και της ανάπτυξης στο τοπικό-περιφερειακό πεδίο, αλλά και:
* Να ξαναδεί τις αναπτυξιακές δομές της Αυτοδιοίκησης, αξιοποιώντας τη διεθνή αλλά και τη θετική εγκατεστημένη εμπειρία των υπαρχόντων φορέων του τρίτου τομέα της οικονομίας.
* Να φέρει στη Βουλή σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε, διασφαλίζοντας την αυτονομία των αυτοδιοικητικών αναπτυξιακών φορέων, να υποβοηθήσει την Αυτοδιοίκηση να εκπληρώσει τον αναπτυξιακό της ρόλο, αναθεωρώντας παράλληλα το σύστημα διαχείρισης του ΕΣΠΑ, που κατά γενική ομολογία χωλαίνει.
* Να επιμείνει μέχρι τέλους στην καταπολέμηση της διαπλοκής και της διαφθοράς στις περιπτώσεις αναξιόπιστων στις τοπικές κοινωνίες ΑΝΕΤ, απαιτώντας τον καταλογισμό πάσης φύσεως ευθυνών.
* Να προωθήσει στους ΟΤΑ και στις Περιφέρειες με τις δυνάμεις που διαθέτει τη συγκρότηση αυτών των σχημάτων, αξιοποιώντας και το υφιστάμενο πλαίσιο.
Δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε απλώς διαγνώσεις για το τι θα συμβεί στην περιφέρεια, στην αυτοδιοίκηση, στην κοινωνία. Δεν μπορούμε απλώς να «ξορκίζουμε» το Μνημόνιο. Η κοινωνία δεν περιμένει διαπιστώσεις, αναλύσεις, καταγγελίες. Απαιτεί από μας... σήμερα, ως αξιωματική αντιπολίτευση, δημιουργικές πρωτοβουλίες που θα απαλύνουν τον πόνο της και θα στήνουν δίχτυ προστασίας από τις επιθέσεις που δέχεται. Αλλά απαιτεί -από σήμερα- και δείγματα γραφής, ως αυριανή κυβέρνηση, της εφαρμοζόμενης προοδευτικής πολιτικής που θα αλλάξει τη «μοίρα» της.
1. Δες ερωτήσεις των βουλευτών Στ. Ελλάδας του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ στα υπ. Ανάπτυξης, ΥΠΑΑΤ, Εσωτερικών.
2. Δες αναφορές Στ. Μπαμπά.
* Ο Νίκος Στουπής είναι γεωτεχνικός, σύμβουλος Περιφερειακής Ανάπτυξης, περιφερειακός σύμβουλος του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
* Ο Βρασίδας Τσιριμώκος είναι οικονομολόγος, σύμβουλος Σχεδιασμού & Ανάπτυξης - Tμήμα Περιφερειακής Πολιτικής Συνασπισμού
Το πολιτικό (;) προσωπικό της χρεωκοπίας της χώρας καταλαμβάνοντας τις ΑΝΕΤ αλλοίωσε τους καταστατικούς τους σκοπούς, τις μετέτρεψε σε χώρους μικροπολιτικής, ακόμα και προσωπικού πλουτισμού
(Α ' μέρος)
Το πολιτικό προσωπικό του δικομματισμού που χρεωκόπησε τη χώρα, "έπνιξε" και τις ΑΝΕΤ
Οι Ανώνυμες Αναπτυξιακές Εταιρείες της Αυτοδιοίκησης (ΑΝΕΤ) -με ελάχιστες εξαιρέσεις-εξελίχθηκαν σε διαχειριστικούς φορείς με αμφίβολη ποιότητα υπηρεσιών, προβλήματα βιωσιμότητας και φθίνουσα πορεία. Λίγες διαθέτουν «πιστοποιήσεις» και εργαλεία τεκμηρίωσης πολιτικών, ενώ άλλες κινούνται σε οριακά σημεία νομιμότητας1. Σε κάποιες περιπτώσεις έχουν μετατραπεί σε χώρους διαπλοκής και διαφθοράς.
Το πολιτικό (;) προσωπικό της χρεωκοπίας της χώρας, καταλαμβάνοντας τις ΑΝΕΤ, αλλοίωσε τους καταστατικούς τους σκοπούς, τις μετέτρεψε σε χώρους μικροπολιτικής ακόμα και προσωπικού πλουτισμού. Xωρίς όραμα για την ανάπτυξη με τη «μνημονιακή οικονομική ασφυξία», ιδιαίτερα στον τομέα των δημοσίων επενδύσεων και με το «μπλοκάρισμα» των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, «φυτοζωούν» και συνεχώς απαξιώνονται.
Ο «εκπασοκισμός» της ελληνικής κοινωνίας γέννησε τα προηγούμενα χρόνια φορείς επί φορέων. Αποδιάρθρωσε τον δημοκρατικό αναπτυξιακό προγραμματισμό στην περιφέρεια, έκανε «ιδεολογία» την επιλεξιμότητα των δαπανών και τις «φόρμες» των διαρθρωτικών ταμείων... Κάπως έτσι «χάθηκε» η ιεράρχηση και η κάλυψη των κοινωνικών αναγκών. Κάπως έτσι και οι αναπτυξιακοί φορείς κατάντησαν αυτοσκοπός, στο αέναο κυνήγι προγραμμάτων και «ευρωπαϊκών πακέτων», χώροι διασφάλισης εργασίας.
Μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010, παρακολουθούμε το τοπικό πολιτικό (;) προσωπικό να προσπαθεί πάση θυσία να κρατάει με «φιλιά ζωής» νεκρά ουσιαστικά σχήματα της τέως Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Να μην «πειθαρχεί» ούτε στα προβλεπόμενα από τον "Καλλικράτη", που προνοεί για μία Αναπτυξιακή σε κάθε Περιφέρεια. Να διαγκωνίζεται για τα προεδρεία των ΑΝΕΤ. Να αυταπατάται ότι έτσι αναρριχάται στα «σαλόνια της ανάπτυξης». Δεν αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι ότι, σε συνθήκες δημοσιονομικής προσαρμογής, σε λίγο δεν θα έχουν τι να μοιράσουν, τι να διορίσουν, τι να διαχειριστούν...
Δημοκρατικός προγραμματισμός για την κοινωνική ανάπτυξη. Οι ΑΝΕΤ εργαλεία σχεδιασμού
Η αριστερή εναλλακτική πολιτική πρεσβεύει τη δημοκρατική οργάνωση και διεύθυνση των θεσμών της Περιφέρειας και της Αυτοδιοίκησης, θεωρεί δε ότι ο αναπτυξιακός προγραμματισμός για την κοινωνική ανάπτυξη σε τοπικό-περιφερειακό επίπεδο προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών.
Γι' αυτό αναφερόμαστε σε αναπτυξιακά σχέδια μακράς πνοής, με ιεραρχημένες τις κοινωνικές ανάγκες σε κάθε περιοχή.
Γι' αυτό χρειαζόμαστε εργαλεία προγραμματισμού και περιφερειακής πολιτικής, εργαλεία και δομές υποστήριξης της ανάπτυξης, συμπληρωματικά και όχι υποκατάστατα της διοίκησης.
Γι' αυτό υποστηρίζουμε αναπτυξιακά σχήματα απαλλαγμένα από αμαρτίες του παρελθόντος, με σύγχρονη και αποτελεσματική λειτουργία δίπλα στα αιρετά όργανα (αυτόνομα και όχι ως παραρτήματά τους), ικανά να ενσωματώνουν και να παράγουν τεχνογνωσία, να μη διαχειρίζονται γενικώς προγράμματα, αλλά να προτείνουν και να τεκμηριώνουν στρατηγικές.
«...Οι δομές περιφερειακής ανάπτυξης και οι αναπτυξιακοί φορείς των Δήμων-Περιφερειών δεν έχουν ανάγκη θεσμικού καπελώματος. Έχουν ανάγκη επαναπροσδιορισμού ρόλων, περιεχομένου, αναβάθμισης των υποδομών και του δυναμικού τους, ώστε η πολυβάθμια Αυτοδιοίκηση να μπορέσει να αναλάβει το βάρος της αναπτυξιακής διαδικασίας στην περιφέρεια και οι Περιφέρειες να περιοριστούν σε ρόλο εποπτικό και επιτελικό. Η περιφερειακή ανάπτυξη θα προχωρήσει με δομές και πολιτικές δημοκρατικού προγραμματισμού που θα εκκινούν από το χωριό, τον δήμο και θα φτάνουν ώς τα υπουργεία. Το νομοθετικό πλαίσιο για τα 'τοπικά αναπτυξιακά προγράμματα', τον 'δημοκρατικό προγραμματισμό', υπάρχει, αλλά έχει πλήρως αδρανοποιηθεί. Περιφερειακή ανάπτυξη χωρίς συμμετοχή, κινητοποίηση και συνειδητοποίηση στα αντίστοιχα θέματα των πολιτών δεν είναι εφικτή ή, αν επιχειρηθεί, θα οδηγηθεί σε στρεβλώσεις και σε εξυπηρέτηση ισχυρών οικονομικών συμφερόντων...».2
Η απάντηση της Αριστεράς
Το ΠΑΣΟΚ -κυρίως -μετέβαλε τον καταστατικό σκοπό των ΑΝΕΤ και στρέβλωσε τον χαρακτήρα τους. Η Ν.Δ. το 2008 θεσμοθέτησε τους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς (ΑΟΠ) σε κάθε Περιφέρεια, που, αν και προωθημένοι, προσομοίαζαν με κρατικούς μηχανισμούς και δεν είχαν περιθώρια αυτονομίας. Το ΠΑΣΟΚ τούς κατάργησε (2009) για να μη διαταραχθεί το πελατειακό σύστημα που το ίδιο είχε οικοδομήσει στον χώρο.
Στην Αριστερά τότε γράφαμε για την έλλειψη εμπειρίας περιφερειακής πολιτικής και περιφερειακού προγραμματισμού στη χώρα μας και ως Συνασπισμός προτείναμε να δημιουργηθούν από την Αυτοδιοίκηση σε κάθε Περιφέρεια, με συμμετοχή επιστημονικών στελεχών Πανεπιστημίων, Επιμελητηρίων κ.λπ., τα Κέντρα Περιφερειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης (ΚΕΠΠΑ).
Η Ανανεωτική και Ριζοσπαστική Αριστερά οφείλει σήμερα να “συγκροτήσει” την εναλλακτική της πρόταση (προγράμματα, τρόπους, παραδείγματα) επανασυγκρότησης των τοπικών οικονομιών και της ανάπτυξης στο τοπικό-περιφερειακό πεδίο, αλλά και:
* Να ξαναδεί τις αναπτυξιακές δομές της Αυτοδιοίκησης, αξιοποιώντας τη διεθνή αλλά και τη θετική εγκατεστημένη εμπειρία των υπαρχόντων φορέων του τρίτου τομέα της οικονομίας.
* Να φέρει στη Βουλή σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε, διασφαλίζοντας την αυτονομία των αυτοδιοικητικών αναπτυξιακών φορέων, να υποβοηθήσει την Αυτοδιοίκηση να εκπληρώσει τον αναπτυξιακό της ρόλο, αναθεωρώντας παράλληλα το σύστημα διαχείρισης του ΕΣΠΑ, που κατά γενική ομολογία χωλαίνει.
* Να επιμείνει μέχρι τέλους στην καταπολέμηση της διαπλοκής και της διαφθοράς στις περιπτώσεις αναξιόπιστων στις τοπικές κοινωνίες ΑΝΕΤ, απαιτώντας τον καταλογισμό πάσης φύσεως ευθυνών.
* Να προωθήσει στους ΟΤΑ και στις Περιφέρειες με τις δυνάμεις που διαθέτει τη συγκρότηση αυτών των σχημάτων, αξιοποιώντας και το υφιστάμενο πλαίσιο.
Δεν μπορούμε πλέον να κάνουμε απλώς διαγνώσεις για το τι θα συμβεί στην περιφέρεια, στην αυτοδιοίκηση, στην κοινωνία. Δεν μπορούμε απλώς να «ξορκίζουμε» το Μνημόνιο. Η κοινωνία δεν περιμένει διαπιστώσεις, αναλύσεις, καταγγελίες. Απαιτεί από μας... σήμερα, ως αξιωματική αντιπολίτευση, δημιουργικές πρωτοβουλίες που θα απαλύνουν τον πόνο της και θα στήνουν δίχτυ προστασίας από τις επιθέσεις που δέχεται. Αλλά απαιτεί -από σήμερα- και δείγματα γραφής, ως αυριανή κυβέρνηση, της εφαρμοζόμενης προοδευτικής πολιτικής που θα αλλάξει τη «μοίρα» της.
1. Δες ερωτήσεις των βουλευτών Στ. Ελλάδας του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ στα υπ. Ανάπτυξης, ΥΠΑΑΤ, Εσωτερικών.
2. Δες αναφορές Στ. Μπαμπά.
* Ο Νίκος Στουπής είναι γεωτεχνικός, σύμβουλος Περιφερειακής Ανάπτυξης, περιφερειακός σύμβουλος του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ
* Ο Βρασίδας Τσιριμώκος είναι οικονομολόγος, σύμβουλος Σχεδιασμού & Ανάπτυξης - Tμήμα Περιφερειακής Πολιτικής Συνασπισμού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου