Για την ενότητα της Αριστεράς...Για μια πολυκεντρική Αριστερά...Για την ενότητα στη βάση

Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2012

Σκέψεις για την «ανέντιμη απόκρυψη της αλήθειας»


Στο διπλό τεύχος της “Κομμουνιστικής Επιθεώρησης” που κυκλοφόρησε στις αρχές Σεπτέμβρη υπάρχουν έξι άρθρα μελών και συνεργατών της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΚΕ που όλα διαπνέονται από τη σημερινή αντίληψη για τη “στρατηγική” του ΚΚΕ με συχνές αναφορές στον Β' τόμο της Ιστορίας του καικαμία αναφορά στο ισχύον πρόγραμμά του.
 Πώς άλλωστε θα μπορούσε μια και η σημερινή στρατηγική έρχεται σε σύγκρουση με το ισχύον πρόγραμμα στο σημείο της δυνατότητας σχηματισμού κυβέρνησης αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δυνάμεων ως παράγοντα που μπορεί να συμβάλλει στην “έναρξη της επαναστατικής διαδικασίας”.
Καθιερώνεται σταθερά ο όρος “εργατική εξουσία” (όρος που χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται κατά κόρον από διάφορες τροτσκιστικές οργανώσεις) και επιχειρείται να συνδεθεί με το σημερινό του ιδεολογικό φορτίο με παλαιότερες στιγμές του ντόπιου και διεθνούς κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος. Με άλλα λόγια η εξέταση ιστορικών γεγονότων όπως η επανάσταση του 1918-19 στη Γερμανία, τα γεγονότα της Αργεντινής το Δεκέμβρη του 2001 και η δράση του κόμματος μέσω της ΕΔΑ (υπονοείται και η Οκτωβριανή Επανάσταση της Ρωσίας), όλα εξετάζονται με το πρωθύστερο σχήμα του κατά πόσον επετεύχθη ο στόχος της εργατικής εξουσίας σε αυτές τις ιστορικές διεθνείς συγκυρίες με τα χαρακτηριστικά που προσδίδει σ' αυτή η σημερινή ανάλυση του ΚΚΕ.
Η θεματολογία του διπλού τεύχους έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, λόγω της κατασκευασμένης εσωτερικής ιδεολογικοπολιτικής συνάφειας θεμάτων κατά τ' άλλα άσχετων μεταξύ τους: Αργεντινή, Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα Γερμανίας και επανάσταση του 1918-19, Μεταβατικό Πρόγραμμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, πολιτική συμμαχιών κατά την περίοδο της ΕΔΑ, διερεύνηση της σημερινής κοινωνικοπολιτικής συγκυρίας στην Ελλάδα και οι εκλογές. Με βάση την επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε από το ΣΥΡΙΖΑ κατά την προεκλογική περίοδο σχετικά την αδύναμη τακτική του ΚΚΕ (που έχει σκιαστεί από τη στρατηγική), το διπλό τεύχος αποτελεί στην ουσία ιδεολογική απάντηση στις αιτιάσεις των αντιπάλων του ΚΚΕ σχετικά με τη στάση του στο σήμερα.
Το στίγμα δίνει το άρθρο της Ελένης Μπέλλου, μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, παλαιότερα μέλους της ΙΕ. Πέρα από την κριτική που ήδη έγινε σε σχετικό άρθρο του ΕΑ, έχουμε να σημειώσουμε και τα εξής:
Όσον αφορά την κριτική που γίνεται στο ΚΚΕ σχετικά με την ταύτιση στρατηγικής-τακτικής, η κ. Μπέλλου γράφει:
“συχνά ως τακτική θεωρείται η ανέντιμη απόκρυψη της ταξικής αλήθειας” (σελ 19).
Και επισημαίνει στη συνέχεια ότι το ΚΚΕ έχει τακτική υιοθετώντας άμεσους στόχους πάλης (προτάσεις νόμους για ανεργία, φορολογία κλπ). Οφείλουμε εδώ να ξαναδούμε τους ορισμούς για τη Στρατηγική και Τακτική όπως διατυπώθηκαν απ' τον Στάλιν στα “ζητήματα Λενινισμού” κι αναφέρονται σε κείμενο της ΙΕ από το 2009 και δημοσιεύτηκαν σε ΚΟΜΕΠ της περιόδου εκείνης:
“Ο Στάλιν, στο έργο του «Για τις βάσεις του λενινισμού», δίνει για πρώτη φορά ολοκληρωμένα το περιεχόμενο των δύο όρων. Στρατηγική και τακτική είναι η επιστήμη της καθοδήγησης της επαναστατικής πάλης του προλεταριάτου.
«Στρατηγική είναι ο καθορισμός της κατεύθυνσης του κύριου χτυπήματος του προλεταριάτου με βάση το δοσμένο σταθμό της επανάστασης, η επεξεργασία του αντίστοιχου σχεδίου διάταξης των επαναστατικών δυνάμεων (κύριες και δευτερεύουσες εφεδρείες), ο αγώνας για την εφαρμογή αυτού του σχεδίου σ' όλη τη διάρκεια του δοσμένου σταθμού της επανάστασης».
«Ταχτική είναι ο καθορισμός της γραμμής για το πώς θα έρθει το προλεταριάτο στο σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα της ανόδου ή της ύφεσης του κινήματος, του ανεβάσματος ή της πτώσης της επανάστασης, ο αγώνας για την εφαρμογή αυτής της γραμμής με την αντικατάσταση των παλιών μορφών πάλης και οργάνωσης με άλλες καινούργιες, με την αντικατάσταση των παλιών συνθημάτων με καινούργια, με το συνδυασμό αυτών των μορφών κλπ.»
Να μας εξηγήσει λοιπόν η κ. Μπέλλου και οι όμοιοί της, πώς ακριβώς εφαρμόζει το ΚΚΕ τον παραπάνω ορισμό της τακτικής, εκτός αν η ίδια διαφωνεί με τον ορισμό. Γιατί είναι περιττολογία να πει κανείς ότι το ΚΚΕ, στα πλαίσια κάποιας εφαρμοζόμενης τακτικής καταθέτει ανάλογες προτάσεις νόμου ανακούφισης των λαϊκών στρωμάτων (και πολύ καλά κάνει ασφαλώς), ούτως ή άλλως στο πλαίσιο της κοινοβουλευτικής του παρουσίας δεν θα μπορούσε να κάνει κάτι διαφορετικό, θα ήταν παντελώς γελοίο να καταθέτει προτάσεις νόμου π.χ για “κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής”...
Μια σελίδα πιο πίσω, σχετικά με τις πιέσεις που δέχτηκε το ΚΚΕ στις αρχές της δεκαετίας του 80 από το ΠΑΣΟΚ, σε μια  σύγκριση με τις σημερινές συνθήκες η αρθρογράφος αναφέρει: “Το πρόγραμμα του ΚΚΕ προέβλεπε μεταβατική διακυβέρνηση πάνω στο καπιταλιστικό έδαφος, την 'Πραγματική Αλλαγή'”.
Οφείλουμε να πληροφορήσουμε την κ. Μπέλλου, η οποία προφανώς έχει μια πολύ ιδιαίτερη αντίληψη για το τι είναι Πρόγραμμα ενός Κομμουνιστικού Κόμματος, ότι στην εποχή την οποία αναφέρεται εν ισχύ ήταν το Πρόγραμμα του ΚΚΕ που είχε εγκριθεί από το 9ο Συνέδριο του κόμματος το Δεκέμβρη του 73 το οποίο λέει στο κεφάλαιο “ο χαρακτήρας της επανάστασης”:
“Η Ελλάδα θα φτάσει στο σοσιαλισμό μέσα από μια ενιαία επαναστατική διαδικασία που θα περιλαβαίνει δυο στάδια επαναστατικών μετασχηματισμών, τα οποία είναι στενά συνδεδεμένα μεταξύ τους”
“Για την πραγματοποίηση του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού επαναστατικού μετασχηματισμού της χώρας επιβάλλεται να περάσει η εξουσία (...) στα χέρια των αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δυνάμεων και να εγκαθιδρυθεί μια μια αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή δημοκρατία του λαού. Αυτό αποτελεί το πρώτο στάδιο της ενιαίας επαναστατικής διαδικασίας και τον άμεσο στρατηγικό σκοπό του ΚΚΕ” (Προγραμματικά Ντοκουμέντα, σελ. 361)
Στο πρόγραμμα αυτό υπήρξαν ορισμένες τροποποιήσεις που ενέκρινε το 10ο Συνέδριο (1978). Η πιο βασική η οποία αφορά τη “στρατηγική” (όπως την αντιλαμβάνεται η σημερινή ηγεσία) είχε να κάνει με το πρώτο στάδιο των επαναστατικών μετασχηματισμών όπου η επίσημη ορολογία που υιοθετήθηκε ήταν αυτή της... “Νέας Δημοκρατίας”!
“Για να ανοίξει ο δρόμος για μια Ελλάδα ανεξάρτητη, δημοκρατική, σοσιαλιστική, επιβάλλεται, πρώτ' απ'όλα, να ανατραπεί το αμερικανόδουλο στρατιωτικοφασιστικό καθεστώς της χούντας και να εγκαθιδρυθεί το καθεστώς της Νέας Δημοκρατίας. Αυτό αποτελεί σήμερα την άμεση επιδίωξη του ΚΚΕ και σ' αυτό συγκεντρώνει τις προσπάθειές του.” (Προγραμματικά Ντοκουμέντα, σελ. 481)
Η κ. Μπέλλου και ο κάθε καλόπιστος κριτής της ιστορίας της στρατηγικής του ΚΚΕ θα μπορούσε να κάνει όποια κριτική θέλει στην ανάλυση της στρατηγικής εκείνης της εποχής, ωστόσο η “Πραγματική Αλλαγή” δεν είναι προγραμματική θέση αλλά απόφαση συνεδρίου και συγκεκριμένα του 11ου Συνεδρίου (1982):
Παράγραφος 10. Το κόμμα αγωνίζεται άμεσα για ένα πρόγραμμα στόχων πραγματικής αλλαγής. Η υλοποίηση των στόχων δεν σημαίνει ανατροπή του καθεστώτος των μονοπωλίων και της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης (...) Με την προώθηση της πραγματικής αλλαγής μέσα από οξυμένες ταξικές αναμετρήσεις θα βελτιώνεται η ζωή του λαού, θα αδυνατίζουν οι θέσεις της μονοπωλιακής ολιγαρχίας (Ντοκουμέντα του 11ου Συνεδρίου, σελ. 134)
Βεβαίως μπορεί να γίνει κριτική σχετικά με το πρόγραμμα και τα καθήκοντα που έθετε τότε του ΚΚΕ, πάντα υπό το πρίσμα των ντόπιων και διεθνών συνθηκών, τις τάσεις στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα και στο ΚΚΣΕ. Ωστόσο υπάρχουν ορισμένα αδιάσειστα στοιχεία: α) η ανάλυση του ελληνικού καπιταλισμού τη συγκεκριμένη περίοδο ήταν σωστή β) με τη μεταπολίτευση και τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, τα προγράμματά του ήταν δημόσια και προσβάσιμα απ' τον καθένα, οι στόχοι του ήταν γνωστοί σε όλους.
Οπότε, το ΚΚΕ ουδέποτε “απέκρυψε ανεντίμως την ταξική αλήθεια” όποια τακτική κι αν ακολουθούσε τότε. Αντί να απαντά με απαξιωτικό τρόπο η κ. Μπέλλου για οποιαδήποτε κριτική περί τακτικής, θα έπρεπε πρώτα να ξεχωρίσει τι είναι “Προγραμμα” ενός κόμματος και τι “Απόφαση συνεδρίου”, πολύ περισσότερο ως μέλος του ΠΓ που είναι.
Αλλά απ' ότι φαίνεται τα τελευταία χρόνια, ούτε τα προγράμματα έχουν σημασία, ούτε οι αποφάσεις συνεδρίων, όλα μπερδεύονται και αλλοιώνεται η προέλευση και η σημασία της κάθε κομματικής ανάλυσης ανάλογα με τα γούστα των ιθυνόντων που προσπαθούν να αποσείσουν από πάνω τους την ευθύνη για τις ανεπάρκειές τους.
Αντί προγραμμάτων και συνεδρίων λοιπόν, η στρατηγική πλέον καθορίζεται από ένα βιβλίο ιστορίας (!) τον περιβόητο Β' Τόμο. Και θα έπρεπε να αναρωτηθεί η κ. Μπέλλου, πόσο έντιμο είναι από πλευράς μέλους του ΠΓ να ρίχνει στα σκουπίδια την όποια λαθεμένη στρατηγική του παρελθόντος ως “οπορτουνιστική”. Οι κομμουνιστές, όπως έχουν μάθει να υπερασπίζονται την προσφορά της Σοβιετικής Ένωσης καθ' όλη τη διάρκειά της, ακόμα και της περιόδου Γκορμπατσώφ που ακόμα και τότε το βιοτικό επίπεδο, οι κοινωνικές υπηρεσίες, οι παροχές του συστήματος είναι ανήκουστες στο σημερινό καπιταλισμό, έτσι και υπερασπίζονται όλη την ιστορία του ΚΚΕ, αναγνωρίζοντας τα λάθη και τις ανεπάρκειές του και δεν πετούν στα σκουπίδια περιόδους της ιστορίας του που “δεν μας συμφέρουν.”
Κι ασφαλώς και η τωρινή, κατα την άποψή μας λαθεμένη στρατηγική (η ζωή θα επιβεβαιώσει ή θα διαψεύσει τον ισχυρισμό αυτόν), δεν θα πεταχτεί στα σκουπίδια στο μέλλον αλλά θα αποτελέσει μέρος της ιστορίας του ΚΚΕ με όλες τις αιτίες που οδήγησαν στην υιοθέτησή της,μας αρέσει-δεν μας αρέσει.
Το άρθρο του Αποστόλη Παππά με τίτλο “ΑΝΤΑΡΣΥΑ 'Αντικαπιταλιστική Γραμμή' ή νέος οπορτουνιστικός πόλος;”, είναι γεγονός ότι προκαλεί τουλάχιστον θυμηδία η αφιέρωση ενός πολυσέλιδου άρθρου ενάντια σε μια πολιτική κίνηση χωρίς ισχυρά λαϊκά ερείσματα και χωρίς μεγάλες δυνατότητες παρέμβασης ή/και απόσπασης δυνάμεων από το ΚΚΕ. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ απαντά επίσημα με κείμενο που δημοσιεύεται στο περιοδικό “Εκτός Γραμμής” και αναδημοσιεύεται από την ιστοσελίδα iskra.gr και τον ΕΑ, έχουν ενδιαφέρον οι επισημάνσεις του αρθρογράφου του “Εκτός Γραμμής” όσον αφορά στοιχεία της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης της ΑΝΤΑΡΣΥΑ που είτε από παράλειψη (!) είτε από σκοπιμότητα δεν αναφέρονται από τον αρθρογράφο της ΚΟΜΕΠ. Αν πρέπει να γίνεται κριτική επίσημα σε κάποιον πολιτικό χώρο, θα πρέπει να γίνεται με όλα τα διαθέσιμα στοιχεία και όχι να εκτίθεται έτσι η προχειρότητα της ΙΕ ίσα-ίσα για να προλάβει να στοιχειοθετηθεί η νέα γραμμή.
Στο ίδιο μοτίβο της “νέας στρατηγικής αντίληψης” είναι και τα υπόλοιπα άρθρα,  ωστόσο ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στο άρθρο του Χρήστου Μπαλωμένου για το ιστορικό παράδειγμα του SPD, το οποίο είναι γλαφυρό και ιστορικά ακριβές. Ο παραλληλισμός της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας και μετεξέλιξής της σε αστικό κόμμα με το ΣΥΡΙΖΑ μας βρίσκει σύμφωνους, δεν συμφωνούμε με τον παραλληλισμό του χαμηλού ποσοστού του SPD με το σημερινό χαμηλό ποσοστό του ΚΚΕ, όπου αιτία για τα χαμηλά ποσοστά του SPD θεωρείται η “υιοθέτηση επαναστατικών θέσεων”. Το συμπέρασμα αυτό είναι μάλλον αντιφατικό όταν οι επαναστατικές διαθέσεις της γερμανικής εργατικής τάξης εκείνης της περιόδου ήταν υψηλές και το κίνημα σε υψηλό επίπεδο.
Πέρα από τα ιδεολογικά συμπεράσματα σχετικά με την σημερινή ιδεολογική ταυτότητα του ΚΚΕ που απορρέει από τη σημερινή “στρατηγική” (ή την αλλοιωμένη αντίληψη αυτής) υπάρχει κι ένα σοβαρό πολιτικό συμπέρασμα:
Η ηγετική ομάδα του ΚΚΕ με “ιδεολογικά” και “ιστορικά” κείμενα (Β' Τόμος και ΚΟΜΕΠ)φέρνει προ τετελεσμένων τα μέλη του κόμματος σχετικά με ζητήματα που έχουν προγραμματικό χαρακτήρα, και αυτό είναι μια διαδικασία που ακολουθείται εδώ και πολλά χρόνια όπως θα δείξουμε και σε επόμενα άρθρα. Και αυτά δεν είναι “πληροφορίες εκ των έσω” όπως θα ήθελε να πιστεύει η ηγεσία προκειμένου να ρίξει πάλι στη βάση της ευθύνες της παρακμής, αλλά πράγματα δημοσιευμένα σε όλα τα κομματικά έντυπα που αν έχει την υπομονή ο μελετητής της ιστορίας του ΚΚΕ μπορεί να τα βρει.
Όταν λοιπόν κάποια ηγεσία τροποποιεί σιγά-σιγά το πρόγραμμα του κόμματος που ηγείται, με μικρές τροποποιήσεις ανά τα χρόνια, με τρόπο που να μη γίνεται αντιληπτό από τα κομματικά μέλη, όταν δηλαδή, χωρίς να ακολουθεί τις καταστατικές διαδικασίες ή να βρίσκει παραθυράκια στο καταστατικό (Ο Β' Τόμος υποτίθεται ότι εγκρίθηκε από κομματική συνδιάσκεψη, η οποία όμως σε καμιά περίπτωση δεν είχε την καταστατική υποχρέωση να μεταβάλλει τη στρατηγική) αποκρύπτει τις πραγματικές της προθέσεις.
Μήπως αυτό δεν είναι μια “ανέντιμη απόκρυψη της αλήθειας”;




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου