Όσα έζησα με τον Χαρίλαο στο Άγιο Όρος Μία αφήγηση που άργησε 20 χρόνια

Χρήστος Γιαννούλης

Άφησα λίγες ημέρες να περάσουν από σεβασμό κυρίως στους αγιορείτες μοναχούς και κατά δεύτερο στην προσωπική μου αγωνία μη τυχόν και θεωρηθεί αυτή η αφήγηση, πράξη στήριξης ή κολακείας στο πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση αλλά δεν μου προκάλεσε καμία απορία ή έκπληξη, η σπουδή και η μανία των εμπόρων και των κλειδοκρατόρων της εμπορεύσιμη ορθοδοξίας να επιτεθούν σε αυτή την επιλογή.

Είχα την τύχη στην ζωή μου, να γνωρίσω τον Χαρίλαο Φλωράκη. Στα τελευταία χρόνια κυρίως της ζωής του, λόγω της στενής και καθημερινής σχέσης αδελφικής φιλίας με τον θείο μου, ηθοποιό Τίτο Βανδή. Αυτή η σχέση μου χάρισε, σχεδόν στη δημοσιογραφική μου νιότη, την ευκαιρία να μπορώ να συνομιλώ (για την ακρίβεια να ρουφώ σαν σφουγγάρι) να δέχομαι την προσοχή και να βρεθώ σε κάποιες προσωπικές στιγμές του ηγέτη της παραδοσιακής αριστεράς.

Στιγμές που αποκτούν και άλλη σημασία όταν βρίσκεσαι ανάμεσα σε συγκλονιστικές αφηγήσεις της νεώτερης πολιτικής ιστορία του τόπου σου, αναλύσεις και ερμηνείες για την τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα και ξάφνου διακόπτονταν από διαμάχες Χαρίλαου και Τίτου για το ποιος μεγάλωσε ποιόν στα πόδια του και ποιος πάτησε τα 81 ή τα 82. Στιγμές που σου εμπιστεύεται ως το νεότερο μέλος της τριάδας των επιβατών του υπηρεσιακού του Βόλβο να το οδηγήσεις ανάμεσα σε δύο μοτοσικλετιστές και ένα συμβατικό όχημα της προσωπικής του φρουράς. Και εσύ να μην ξέρεις το πρωτόκολλο κυκλοφορίας και οδικής συμπεριφοράς με τα όσα προβλέπονται και να πέφτεις από την μία γκάφα στην άλλη προκαλώντας το εφηβικό και σαδιστικό γέλιο και πείραγμα των δύο μεγαλύτερων συνεπιβατών σου. ….Τίτο ο μικρός δεν κάνει για σοφέρ μας.  Μήπως βελτιώθηκε ο καταρράκτης που έχεις ως μεγαλύτερος για να οδηγήσεις;

Κάπως έτσι ξεκινήσαμε και ένα πρωινό του 1995 αν θυμάμαι καλά για την επίσκεψη στο Άγιο Όρος. Μαζί με τον Τίτο Βανδή και τους άνδρες της προσωπικής ασφάλειας του Χαρίλαου Φλωράκη, ομολογουμένως αρκετά προβληματισμένους και νευρικούς. Είχαν προηγηθεί το περιστατικό με το μαχαίρωμα στελεχών του ΚΚΕ στην Πλατεία Αριστοτέλους, ενώ ήταν σε πλήρη εξέλιξη μία ακόμη αντικομουνιστική υστερία. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι το προηγούμενο βράδυ στην Θεσσαλονίκη, τα φιλότιμα και πάντα διακριτικά παιδιά της προσωπικής του ασφάλειας, να πετάγονται αστραπιαία όταν ένας γεράκος πλησίασε με μία ανθοδέσμη το τραπέζι που καθόμασταν με τον Χαρίλαο. θυμίζω ότι σε ανθοδέσμη είχε κρύψει το μαχαίρι ο δράστης της επίθεσης στην εξέδρα της πλατείας Αριστοτέλους.

Και τότε οι Κασσάνδρες της πολιτικής παραφιλολογίας, πολύ λιγότερες βέβαια από ότι σήμερα, όταν έμαθαν εκ των υστέρων και πολύ αργότερα για την επίσκεψη Φλωράκη στο Άγιο Όρος,  είχαν σπεύσει να ενισχύσουν τους άρρηκτους και πολύ επίπλαστους κατ ουσία δεσμούς της συντηρητικής Ελλάδας ως προνομιακό συνομιλητή της ορθοδοξίας. Ούτε τότε ούτε και σήμερα είναι έτσι.

Οι αγιορείτες, αν όχι στην ολότητα τους, τουλάχιστον στην συντριπτική τους πλειοψηφία, έχουν απαντήσει με το υπόδειγμα, την στάση ζωής και τον οργανωμένο μοναχικό τους βίο, σε όσους αγοραία θέλουν να τους εντάξουν σε μία πολύ φτωχή ερμηνεία ανάλογων εγχειρημάτων.

Θυμάμαι ότι στην επίσκεψη του Χαρίλαου στο Άγιο Όρος, ο πρώτος που είχε την περιέργεια για το πώς θα τον δεχτούν ήταν ο ίδιος ο Χαρίλαος. Δεν φοβόταν, το αντίθετο, ήξερε να λειτουργεί εντός των ορίων της «ορθοδοξίας», από τους πλέον  ορθόδοξους κομουνιστές του καιρού του. Είχε περιέργεια να γνωρίσει αυτό τον κόσμο της αλληλεγγύης της πειθαρχίας, της ασκητικής στα όρια των ανθρωπινών αντοχών μοναχικής ζωής αλλά και της δημιουργίας, της πρωτοπορίας για την οποία του είχαν μιλήσει πάρα πολλοί σύντροφοι του. Είχε ομολογήσει άλλωστε για το πόσο πολύ του είχε κάνει εντύπωση ο αριθμός των νέων και ιδιαίτερα καλλιεργημένων μοναχών που βρισκόταν  συνειδητά στο Άγιο Όρος. Επιστήμονες που εκείνη την εποχή θα μπορούσαν να είχαν δοκιμάσει την  τύχη τους στα πολιτικοοικονομικά  εκκολαπτήρια του κυβερνώντος ΠΑΣΟΚ.

Ο Χαρίλαος σε εκείνη την επίσκεψη, συζήτησε πολύ και με αρκετούς. Λαϊκά και στοχαστικά. Φιλοσοφικά και πολιτικά. Δίδαξε και διδάχτηκε από όσο μπόρεσα εγώ να καταλάβω. Άλλωστε το ιστορικό στέλεχος του ΚΚΕ δεν έπεφτε εύκολα σε παγίδες και παρελκυστικές πρακτικές.

Δεν έλειψαν βέβαια και τα απρόοπτα, όπως ο πολύ νεαρός μοναχός που αρνιόταν πεισματικά να κλείσει την πόρτα της μονής γιατί βλέποντας και αναγνωρίζοντας τον ηγέτη των κομμουνιστών θεώρησε ότι εισέβαλε ο εωσφόρος στο περιβόλι της Παναγιάς.

Αιφνιδίασε, όταν χάθηκε για ώρες αναζητώντας παλιούς του συντρόφους που τώρα έδιναν έναν άλλο αγώνα, πίστης και πάλι. Θυμάμαι ότι κάποιες στιγμές προσπάθησε να ενώσει, να βρει συνεκτικό δεσμό ανάμεσα στους δύο κόσμους.  Του θεού και του Λαού. Υπήρχε μαγιά και πιστεύω ότι μέσα του δεν δυσκολεύτηκε να το πετύχει. Το ίδιο και με  τους συνομιλητές του.  Δεν δίστασε να δεχτεί τα πειράγματα των ηγουμένων και να τους πειράξει και ο ίδιος με την τραχιά θεσσαλική προφορά του.

Βρήκε σημεία αναφοράς σε ένα σύγχρονο φυσικό μνημείο, μνημείο βυζαντινής τέχνης και πολιτισμού, ιστορικού ορόσημου, και μήτρας ανθρωπίνων συμπεριφορών καθυποταγμένων στο μεταφυσικό και το θείο που υπηρετούν όμως αξίες όπως η αλληλεγγύη η εσωτερική γαλήνη, η ειρήνη η σοφία και η ταπεινότητα.  Αξίες που δεν βρίσκεις στους εμπόρους της πίστης, της ορθοδοξίας. Αξίες που βιάζονται από τους μεγαλόσταυρους, τις γονυκλισίες, τα ψαλτήρια μπροστά στις κάμερες από τους μεταπράτες της ορθοδοξίας. Των εμπορικών αντιπροσώπων της πίστης των ορθόδοξων ελλήνων που βυσσοδομούν απέναντι στο λαό και τους πολίτες, αλλά δηλώνουν χριστιανοί ορθόδοξοι, κανιβαλίζοντας κατά του άθεου Τσίπρα που επισκέφθηκε το περιβόλι της Παναγίας.

Ευτυχώς τότε, οι ίδιοι μεταπράτες δεν είχαν επιτεθεί στον Χαρίλαο γιατί ίσως δεν ένοιωθαν και μεγάλη πολιτική ή κομματική απειλή από τον ιστορικό ηγέτη του ΚΚΕ. Τον αντιμετώπισαν μάλλον συμπαθητικά ως έναν ηλικιωμένο άνθρωπο που έψαχνε απαντήσεις για το μετά. Πόσο λάθος έκαναν και πάλι. Τις  απαντήσεις τις είχε δώσει στον εαυτό του, μάλλον αυτό που έψαχνε ήταν να κολλήσει κομμάτια ενός ψηφιδωτού που συστηματικά κάποιοι ήθελαν και θέλουν να είναι θολό.
Και τότε και τώρα, οι αγιορείτες, η ιστορία τους και ο κόσμος της σοφίας που διαχειρίζονται, προηγούνται των ηλιθίων και των ανοήτων.

Και για όσους φοβούνται μήπως ένας αριστερός,  φεύγει λιγότερο αριστερός από το Άγιο Όρος, θυμάμαι το ταξίδι της επιστροφής με τον Χαρίλαο στην Θέση του συνοδηγού και τον Τίτο Βανδή στο πίσω κάθισμα. Οι τρείς μας και πάλι στο μαύρο Βόλβο…..

…..Στρίψε από εδώ Χρήστο.
…Δεξιά πρόεδρε;
….Από την άλλη λέμε, ποτέ δεξιά.

Καλό δεκαπενταύγουστο….

http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/osa-ezisa-me-ton-xarilao-sto-agio-oros