(ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ - ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ Συζητώντας με εργάτες. Εργο του A. Venetsian, 1961)
Μια από τις μεγαλύτερες παθογένειες του συνδικαλιστικού κινήματος είναι ο ρόλος των συνδικαλιστικών παρατάξεων έτσι όπως διαμορφώθηκε την τελευταία 40ετία.
Οι συνδικαλιστικές παρατάξεις, ενώ θα έπρεπε να είναι συγκροτημένα ρεύματα ιδεών στα συνδικάτα , λειτουργούν σαν κομματικοί ή εκλογικοί μηχανισμοί που σε συνθήκες υποχώρησης των συλλογικών διαδικασιών (όπως στις μέρες μας) μετατρέπονται εύκολα και σε προσωπικούς μηχανισμούς συνδικαλιστών .
Έχουμε δυστυχώς πολλές περιπτώσεις πρωτοβάθμιων συλλόγων που αυτοί οι προσωπικοί μηχανισμοί αυτών των συνδικαλιστών, στηρίχτηκαν με νύχια και με δόντια από την εργοδοσία με την παροχή προνομίων και εξουσιών μετατρέποντας έτσι εκπροσώπους των εργαζομένων σε κανονικούς δυνάστες εργαζομένων.
Τα τελευταία χρόνια με την μεγάλη υποχώρηση της επιρροής των κυρίαρχων συνδικαλιστικών παρατάξεων κυρίως στον χώρο του δημοσίου (ΠΑΣΚΕ –ΔΑΚΕ-ΠΑΜΕ) το φαινόμενο της μετατροπής των συνδικαλιστικών παρατάξεων σε κομματικούς-εκλογικούς και σε προσωπικούς μηχανισμούς έχει ενταθεί.
Το φαινόμενο έχει πλέον ανησυχητικές διαστάσεις και εξαπλώνεται σε όλο το εύρος του συνδικαλιστικού κινήματος ,από τους πρωτοβάθμιους συλλόγους ως και τα τριτοβάθμια όργανα της ΑΔΕΔΥ και της ΓΣΕΕ.
Υπάρχουν πλέον σύλλογοι που μετά από την πολύχρονη παραμονή μερικών συνδικαλιστών στην θέση του προέδρου , προσδιορίζονται πλέον από τα ονόματα των προέδρων πχ ο σύλλογος του Νίκου του Θωμά κλπ.
Το ίδιο συμβαίνει ακόμα και με ολόκληρες συνδικαλιστικές παρατάξεις σε δευτεροβάθμια ή και τριτοβάθμια όργανα. Στην ΑΔΕΔΥ η κατάρρευση και η διάλυση της άλλοτε κραταιής ΠΑΣΚΕ και δευτερευόντως της ΔΑΚΕ , έχει δημιουργήσει παρατάξεις που προσομοιάζουν με προσωπικά χαλιφάτα.
Το φαινόμενο βεβαίως υπάρχει και στον ιδιωτικό τομέα και στις ΔΕΚΟ και σε όλο το εύρος των συνδικάτων. Υπάρχουν περιπτώσεις ακόμα και κλαδικών οργανώσεων στον ιδιωτικό τομέα που υπογράφουν ακόμα και συλλογικές συμβάσεις και δεν είναι τίποτα άλλο παρά προσωπικοί μηχανισμοί μερικών συνδικαλιστών .
Θα ήταν αφέλεια να πιστέψει κανείς πως το φαινόμενο οφείλεται σε μερικούς κακούς συνδικαλιστές ή σε συνδικαλιστές που λόγω της πολύχρονης παρουσίας τους στο συνδικαλιστικό κίνημα έχουν υποστεί κάποιου είδους μετάλλαξη .
Βεβαίως ισχύουν και αυτά . Όμως το φαινόμενο έχει να κάνει κυρίως με τον τρόπο που λειτούργησαν και λειτουργούν οι συνδικαλιστικές παρατάξεις.
Όταν οι συνδικαλιστικές παρατάξεις δεν είναι ρεύματα ιδεών συγκροτημένα που λειτουργούν με συλλογικές διαδικασίες αλλά μηχανισμοί εκλογικοί ή κομματικοί τότε η μετάλλαξη τους είναι κάτι παραπάνω από βέβαιη.
Όσο η δημοκρατία στο εσωτερικό των συλλογικοτήτων υποχωρεί, τόσο τα φαινόμενα αυτά γίνονται πιο ακραία και εκφυλιστικά.
Δεν υπάρχει κλασικότερο παράδειγμα από τα κομμουνιστικά κόμματα που διαχειρίστηκαν την εξουσία και που από απελευθερωτές της εργατικής τάξης μεταλλάχθηκαν σε δυνάστες της.
Συλλογικότητες που άλλοτε έσφυζαν από εσωτερική ζωή, ιδεολογικές αναζητήσεις και μαζική δράση σταδιακά έχασαν τα πάντα. Μετατράπηκαν σε γραφειοκρατικά μορφώματα που ήταν φοβικά απέναντι στην διαφορετική άποψη και στην δημοκρατία.
Οι καταστατικές ρυθμίσεις στο συνδικαλιστικό κίνημα (πχ καθιέρωση 2 θητειών ) βοηθούν σίγουρα αλλά δεν μπορούν από μόνες τους να λύσουν τα προβλήματα δημοκρατίας στο εσωτερικό των συλλογικοτήτων.
Οι λύσεις στην πραγματικότητα δεν είναι ούτε δύσκολες ούτε σύνθετες. Είναι απλές.
Ζωογόνος δύναμη για τα κινήματα ήταν πάντα η δημοκρατία ή η διεκδίκηση της δημοκρατίας.
Εννοείται πως τα προβλήματα αυτά δεν είναι προβλήματα των άλλων. Εννοείται πως το ζήτημα της λειτουργίας των παρατάξεων που επηρεάζει αρνητικά το συνδικαλιστικό κίνημα μας αφορά όλους χωρίς εξαιρέσεις. Εννοείται πως τα φαινόμενα αυτά υπάρχουν και στον χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς.
Το ζήτημα της δημοκρατίας στα συνδικάτα, περισσότερο από όλους πρέπει να αφορά τον χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς που σε αυτήν την βαθειά κρίση του συνδικαλιστικού κινήματος οφείλει να αναδείξει τον ριζοσπαστικό του ρόλο με θέσεις και προτάσεις για την ανασύνταξη και την αναζωογόνηση του κινήματος.
Στην βαθειά κρίση του κινήματος οι απαντήσεις μας υποχρεωτικά πρέπει να περιέχουν περισσότερη δημοκρατία και λιγότερες βεβαιότητες ..
*Ο Θωμάς Μπιζάς είναι μέλος του Γ.Σ της ΠΟΕ-ΟΤΑ και της ΑΔΕΔΥ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου