του Πολύκαρπου Αδαμίδη
Αν είναι κάτι που προσδιορίζει τη φύση και το περιεχόμενο της ΡωσοΤουρκικής Σχέσης στη σύγχρονη εποχή, είναι ο κυνισμός και η εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους. Με τον τρόπο αυτό και Θρησκευτικές διαφορές ‘ξεπερνιούνται’ και ιστορικές ‘συμπάθειες’ και ‘υποχρεώσεις’ παραμερίζονται και Ιστορικές μνήμες τσουβαλιάζονται. Μια σχέση ‘υδράργυρος’ που αποτυπώνεται περίτρανα στον σπαραγμό της Συρίας και τα διάφορα στάδια της πρωτόγνωρης αυτής, μετά το πέρας του Ψυχρού Πολέμου, τραγωδίας.
Έτσι ενώ στην αρχή Ερντογάν και Άσαντ, βίωναν μια σχέση ανοχής και εν τοις πράγμασι συμφωνίας για τον περιορισμό της δράσης των Κούρδων και κατ΄ επέκταση αποδοχής του ρόλου της Ρωσίας, που διατηρούσε στην Ταρτούς τη μοναδική της βάση στη Μεσόγειο, στη συνέχεια ο Τούρκος Πρόεδρος προσπάθησε να εκμεταλλευτεί τη ‘δυναμική’ της ‘Αραβικής Άνοιξης’ και να ανατρέψει τον Σύρο αρχηγό των Μπααθιστών. Κίνηση που τον έφερε σε σύγκρουση με τους Ρώσους, που χαρακτηρίστηκε μεταξύ άλλων από την κατάρριψη ενός Ρωσικού μαχητικού αεροσκάφους, τη δολοφονία του Ρώσου Πρέσβη στην Άγκυρα και τη στήριξη, με κάθε μέσο αντίπαλων ομάδων στον Συριακό σπαραγμό. Όταν όμως οι συγκυρίες το επέβαλλαν, βοηθούντος και του αποτυχημένου πραξικοπήματος του καλοκαιριού του 2016, Ρώσοι και Τούρκοι αποφάσισαν ότι μπορούν να συνυπάρξουν, να μοιράσουν εδάφη και ζώνες επιρροής , κατ΄ αρχήν στη Συρία, να επιδοθούν σε συναλλαγές για την αγορά υπερσύγχρονου πολεμικού υλικού και να κλονίσουν ακόμα και την προοπτική παραμονής των Τούρκων στο ΝΑΤΟ. Φευ, αυτή όμως δεν είναι η κατάληξη και η επισφράγιση ενός ρομαντικού ειδυλλίου.
Περίτρανη απόδειξη η εξέλιξη των μαχών και των συνασπισμών στη σπαρασσόμενη από τις εμφύλιες έριδες, από το 2011 έως και σήμερα, Λιβύη. Η Ρωσία, μολονότι φαίνεται να έχει τυπική συνεργασία με την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση της Τρίπολης, στηρίζει στην πράξη τον ‘ισχυρό άνδρα’ της Ανατολικής Λιβύης, τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, που έχει την έδρα του στη Βεγγάζη. Τον στρατηγό Χαφτάρ στηρίζουν επίσης η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ενώ μεταξύ των αφανών αλλά σημαντικών υποστηρικτών του, θεωρείται και η Γαλλία. Απέναντι στον ευρύ αυτό συνασπισμό υποστηρικτών, βρίσκεται η Τουρκία. Που από ότι φαίνεται έχει κάνει τις σταθμίσεις της, που περιλαμβάνουν και ουσιώδη συμφέροντα στον τομέα της πώλησης πολεμικού υλικού.
Σύμφωνα λοιπόν με τα βασικά στοιχεία που προσδιορίζουν το είδος των εχθροπραξιών μεταξύ των αντίπαλων στρατοπέδων, οι συγκρούσεις που διεξάγονται περιλαμβάνουν περιορισμένο αριθμό μαχητών, που δεν ξεπερνά τους 400 από κάθε πλευρά σε κάθε περίπτωση. Εξαιρετικά σημαντικό κατά τούτο είναι η εκπαίδευση των μαχητών και ο εξοπλισμός τους σε κάθε πεδίο αντιπαράθεσης. Ουσιώδης είναι η συνδρομή των Ρώσων που φέρεται να δραστηριοποιούνται μέσω ενός ιδιωτικού στρατού, του Group Wagner, που έχει ως επικεφαλής του τον Γιεβγκένι Πριγκόζιν, συνεργάτη όπως λέγεται του Προέδρου Πούτιν. Ο ιδιωτικός αυτός στρατός έχει δραστηριοποιηθεί κατά εκτιμήσεις και στη Συρία αλλά και στην ΚεντροΑφρικανική Δημοκρατία και έχει αποστείλει 200 άριστα εκπαιδευμένους κομάντο το τελευταίο διάστημα στη Λιβύη. Μια πραγματική διαφορά στη στήριξη τω δυνάμεων του στρατηγού Χαφτάρ.
Αλλά και οι Τούρκοι δεν παραμένουν άπραγοι. Ενισχύουν το αντίπαλο στρατόπεδο με οπλισμένα drones, με το αζημίωτο. Όπως λέγεται, από τους New York Times, κατασκευάζονται από εργοστάσιο που ανήκει στον Σελτσούκ Μπαιρακτάρ, γαμπρό του Ερντογάν και στοιχίζει 5 εκατομμύρια δολάρια το ένα. Ο στρατός του Χαφτάρ χρησιμοποιεί από την πλευρά του Κινεζικά drones, που κοστίζουν δύο εκατομμύρια το ένα. Ο πόλεμος των drones, έχει τις σταθερές του καθώς μπορούν να πραγματοποιηθούν έως και τρεις έφοδοι σε ημερήσια βάση και το καθένα εξ αυτών, φέρει οκτώ βλήματα. Μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι έχουν πραγματοποιηθεί 900 επιδρομές με drones. Είναι αν μη τι άλλο στοιχεία που προσδιορίζουν, κατά μία διάσταση τα οικονομικά του πολέμου και τα συγκρουόμενα συμφέροντα, ενώ καταδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη να γίνει επιτέλους πράξη η αξιοποίηση των δυνατοτήτων της Ελληνικής έρευνας και του έμψυχου δυναμικού μας. Οι αντίπαλοι καλπάζουν σε πεδία για τα οποία ακόμα γίνονται απλά και μόνο εξαγγελίες από πλευράς μας.
Η Λιβύη με το σκηνικό των συνασπισμών που έχει διαμορφωθεί είναι εν πρώτοις πεδίο αντιπαράθεσης των Τουρκικών και των Ρωσικών συμφερόντων. Με βάση τις ιστορικές τους αναγωγές τίποτα δεν προδικάζει τη διαιώνιση του παρόντος συσχετισμού. Είναι απλά και κυνικά θέμα συμφερόντων.
*Πολύκαρπος Αδαμίδης, Δικηγόρος, ΔΝ, αν. Καθηγητής Κοινοτικού Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου