Μπλόκο των λαών στη Διατλαντική Συμφωνία, TTIP

Tου Λεωνίδα Βατικιώτη

Ποτέ άλλοτε τις τελευταίες δεκαετίες δε γνώρισε το Βερολίνο μια τόσο μεγάλη συγκέντρωση σαν κι αυτή που διέσχισε τους δρόμους του το Σάββατο 17 Οκτωβρίου, ξαφνιάζοντας ακόμη και την ίδια την κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ. Το αίτημα των διαδηλωτών ήταν ένα και μοναδικό: να μην εφαρμοστεί η Διατλαντική Συμφωνία, όπως λέγεται, ή η ΤΤΙΡ (Transatlantic Trade and Investment Partnership), Διατλαντική Συνεργασία Εμπορίου και Επενδύσεων.
Σύμφωνα με τους διοργανωτές στους οποίους συμπεριλαμβάνονταν από περιβαλλοντικές οργανώσεις μέχρι τα κόμματα της αντιπολίτευσης ο αριθμός των διαδηλωτών έφτασε τους 250.000, ενώ κατά την εκτίμηση της αστυνομίας ανήλθαν σε 150.000! Κορυφαία στιγμή της διαδήλωσης ήταν η ανάρτηση πανώ έξω από το κτίριο της αμερικάνικης πρεσβείας στη γερμανική πρωτεύουσα που έγραφε «η δημοκρατία δεν είναι για εμπόριο».

ο ίδιο εντυπωσιακή ήταν η διαδήλωση που έγινε και στις Βρυξέλλες, την Πέμπτη 15 Οκτωβρίου, ενάντια στη Διατλαντική Συμφωνία, οδηγώντας στη σύλληψη περισσότερων από 100 διαδηλωτών, οι οποίοι μετά από λίγη ώρα αφέθηκαν ελεύθεροι. «Συγγνώμη για την ενόχληση, προσπαθούμε να σώσουμε τον κόσμο» έγραφε το πανό των διαδηλωτών που κατέβηκαν στους δρόμους της βελγικής πρωτεύουσας έπειτα από το κάλεσμα της «συμμαχίας D19-20», στην οποία συμμετέχουν περισσότερες από 60 αγροτικές, συνδικαλιστικές και άλλες κοινωνικές οργανώσεις του Βελγίου. Οι διαδηλωτές μετά τις ομιλίες που έγιναν και τη συναυλία που ακολούθησε, συγκρότησαν ξεχωριστές πορείες και κατευθύνθηκαν σε διαφορετικά κτίρια της ΕΕ, όπως το ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Οι διαδηλώσεις των προηγούμενων ημερών δεν ήταν οι πρώτες που έγιναν εναντίον της Διατλαντικής Συμφωνίας, κι ούτε φυσικά κι οι τελευταίες. Όσο περνάει ο καιρός ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός ευρωπαίων πολιτών συνειδητοποιεί ότι η Διατλαντική Συμφωνία, που επίσημο στόχο έχει την σοβαρή μείωση έως και την κατάργηση των ρυθμιστικών εμποδίων που δυσχεραίνουν το εμπόριο και τις επενδύσεις, αποτελεί την μεγαλύτερη απειλή για το επίπεδο ζωής μας και θα γίνει οδοστρωτήρας που πολύ σύντομα θα παρασύρει κάθε κοινωνική κατάκτηση, κάθε εγγύηση προς τους καταναλωτές. Πρόκειται, εν ολίγοις, για μια ευθεία βολή των πολυεθνικών επιχειρήσεων απέναντι σε ό,τι νομοθετήθηκε επί δεκαετίες συμπυκνώνοντας το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Με την Διατλαντική Συμφωνία επιχειρείται να ξηλωθεί μία κι έξω, με συνοπτικές διαδικασίες!
Εν κρυπτώ συνομιλίες
Η αλήθεια είναι πως η συνειδητοποίηση των πολιτών για όσα πολύ σύντομα θα έρθουν, αν τυχόν και ψηφιστεί η Συμφωνία, έχει καθυστερήσει σημαντικά κι αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Οι συζητήσεις για την Διατλαντική Συμφωνία, η οποία πολύ εύστοχα χαρακτηρίστηκε από  τον αμερικάνο πρέσβη στην ΕΕ, σαν «το οικονομικό ισοδύναμο του ΝΑΤΟ», καλύπτονται από ένα πρωτοφανές πέπλο σιωπής έτσι ώστε να μην γίνουν γνωστά τα επίδικα των διαπραγματεύσεων. Πολύ ενδεικτικά, είναι αδύνατο να βρεθεί στον Τύπο η ημερήσια διάταξη του 11^ου γύρου διαπραγματεύσεων που θα διεξαχθεί στο Μαϊάμι της Φλόριδας τις προσεχείς μέρες, εκτός από κάποιες γενικότητες όπως «μηχανισμοί πρόσβασης στις αγορές».
Το περιεχόμενο των συζητήσεων ωστόσο ισοδυναμεί με δυναμίτη. Για παράδειγμα πίσω από την ετικέτα της «ρυθμιστικής σύγκλισης» σχεδιάζεται η κατάργηση των προστατευτικών ρυθμίσεων που ισχύουν στην Ευρώπη κι η επιβολή του αμερικάνικου πλαισίου, δηλαδή η ανυπαρξία κάθε κανόνα. Εύκολα καταλαβαίνουμε πως το συγκεκριμένο μέτρο είναι παραγγελία των αμερικάνικων πολυεθνικών που θέλουν έτσι να εξάγουν ελεύθερες στην Ευρώπη. Για να φανεί καλύτερα η διαφορά (και παρότι μάλιστα το ευρωπαϊκό μοντέλο έχει διαβρωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια) αρκεί να αναφερθεί πως το 70% όλων των επεξεργασμένων τροφίμων που πουλιούνται στα αμερικάνικά σούπερ μάρκετ περιέχουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), όταν στην ΕΕ τυπικά δεν επιτρέπεται η πώλησή τους. Επαφίεται πλέον στα κράτη μέλη να αποφασίζουν αν θα επιτρέπουν την κυκλοφορία τους, με αποτέλεσμα χώρες όπως η Γαλλία να έχουν ένα αυστηρότατο νομοθετικό πλαίσιο. Η απειλή που έχουμε μπροστά μας εκφράζεται ανάγλυφα αν πάρουμε υπ’ όψη πως το 90% της σόγιας, του βαμβακιού και του καλαμποκιού που πουλιούνται στις ΗΠΑ είναι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί. Η ανυπαρξία ελέγχου στις ΗΠΑ αποτυπώνεται και στα φυτοφάρμακα καθώς στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού χρησιμοποιούνται ευρύτατα 82 είδη που στην Ευρώπη είναι απαγορευμένα, ενώ σοκ προκαλεί το αμερικανικό αίτημα να επιτραπεί η πώληση στην Ευρώπη πουλερικών που απολυμαίνονται από βακτήρια μέσω της πλύσης τους σε χλώριο… Η θεμελιώδης μετάλλαξη που θα επέλθει μέσω της Διατλαντικής Συμφωνίας είναι ότι ενώ μέχρι τώρα στην Ευρώπη μια εταιρεία όφειλε να αποδείξει πως οι ουσίες που χρησιμοποιεί είναι ασφαλείς για να πάρει άδεια να διαθέσει προϊόντα που την περιέχουν, στο εξής, και κατ’ αντιστοιχία με ό,τι συμβαίνει στις ΗΠΑ, κάθε ουσία είναι ασφαλής εκτός κι αν αποδειχθεί το αντίθετο. Το βάρος της αποδείξεως έτσι πέφτει στους πολίτες, που είναι προφανές ότι πάντα οι μετρήσεις τους θα βρίσκονται πολλά βήματα πίσω από τα εργαστήρια και τα τμήματα έρευνας και ανάπτυξης των πολυεθνικών εταιρειών τροφίμων.
Εταιρείες εναντίον κρατών, σημειώσατε 1!
Ένα επιπλέον, από τα πολλά θέματα, που ανοίγει η ΤΤΙΡ σχετίζεται με την υποβάθμιση του διαπραγματευτικού επιπέδου των κρατών. Στόχος είναι να επιτρέπεται στις επιχειρήσεις να μηνύουν τα κράτη, όταν βλάπτουν τα συμφέροντά τους. Δεν πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Ήδη υπάρχουν περισσότερες από 500 αντίστοιχες περιπτώσεις ανά τον κόσμο, που σέρνονται στα διεθνή δικαστήρια. Τρεις είναι οι πιο χαρακτηριστικές. Οι μηνύσεις που έχει καταθέσει η αμερικανική καπνοβιομηχανία Φίλιπ Μόρις, η οποία παράγει μεταξύ άλλων και τα τσιγάρα Μάρλμπορο, στην Ουρουγουάη και την Αυστραλία, με αφορμή την υιοθέτηση αντικαπνιστικών νόμων. Η τρίτη περίπτωση μας ενδιαφέρει περισσότερο, καθώς από την μια είχε μια σουηδική πολυεθνική πυρηνικών αντιδραστήρων, τη Vattenfall, κι από την άλλη το γερμανικό κράτος, που μηνύθηκε επειδή προέβη σε …μονομερείς ενέργειες. Το ατόπημά του αφορούσε την απόφασή του να κλείσει τα πυρηνικά εργοστάσια μετά το ατύχημα στη Φουκουσίμα. Εξέλιξη που μπορεί να ήταν επιβεβλημένη μετά τα όσα έγιναν στην Ιαπωνία, μπορεί να συνάντησε την θερμή αποδοχή της κοινωνίας απολαμβάνοντας έτσι κάθε νομιμοποίησης, έθιξε ωστόσο τα συμφέροντα του πυρηνικού λόμπι. Κι αυτό δεν συγχωρέθηκε. Το συγκεκριμένο παράδειγμα μας αφορά για δύο λόγους. Γιατί αν σήμερα πολυεθνικές επιχειρήσεις βρίσκουν το θράσος να στρέφονται δικαστικά κατά κυβερνήσεων, μπορούμε να φανταστούμε τι θα γίνει αν αυτό το δικαίωμα αναγνωριστεί κι επίσημα μέσω της Διατλαντικής Συμφωνίας. Δεύτερο, γιατί αν δέχονται μηνύσεις χώρες όπως η Γερμανία, τότε χώρες όπως η Ελλάδα που ποτέ δε φημίζονταν για το ανάστημα που πρόβαλαν κατά των πολυεθνικών, θα γράφουν τη νομοθεσία μαζί με τις ενδιαφερόμενες πολυεθνικές, επικαλούμενες την ανάγκη προσέλκυσης ξένων επενδύσεων. Ποια κυβέρνηση θα τολμήσει να νομοθετήσει για την προστασία του περιβάλλοντος ή της υγείας των πολιτών ή ακόμη και την ασφάλεια των παιδιών σε σχέση με παιχνίδια αν ξέρει πώς θα θίξει επώνυμα επιχειρηματικά συμφέροντα;
Κι αυτοί είναι ορισμένοι μόνο από τους λόγους για τους οποίους η ΤΤΙΡ δεν πρέπει να εφαρμοστεί κι η ελληνική κυβέρνηση να θέσει βέτο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης…
http://gregordergrieche.blogspot.gr/2015/10/ttip.html#more