Σπύρος Γεωργάτος
Η Λαυρεωτική είναι ένας μικρός καλλικρατικός Δήμος με περίπου είκοσι πέντε χιλιάδες κατοίκους και είκοσι χιλιάδες ψηφοφόρους που κατανέμονται σε δύο κωμοπόλεις: την Κερατέα και το Λαύριο. Από πλευράς στατιστικής, το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών σε αυτόν τον μικρό Δήμο έχει πολύ μικρό βάρος. Από πολιτική όμως άποψη η Λαυρεωτική έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αναδεικνύει ανάγλυφα το τι συμβαίνει γενικότερα στην επικράτεια και το τι μπορεί να συμβεί στον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών και στις ευρωεκλογές.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η εφαρμογή του σχεδίου «Καλλικράτης» συνένωσε δύο κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτικά ανόμοιες περιοχές: την κατά βάση παραδοσιακή, αλλάοικονομικά «ανερχόμενη»,Κερατέα και το «νεωτερικό» Λαύριο που κάποτε ήταν μια ακμάζουσα βιομηχανική πόλη, αλλά από το ’90 και μετά ζει στην παρακμή της απο-βιομηχάνισης και εξακολουθεί να επιβιώνει χάρις σε μια «τουριστική» οικονομία που συντηρείται από τους εκδρομείς και μια πιο μόνιμη αγοράπου αποτελείται από τους κατοίκους των γύρω οικισμών. Τα χαρτιά στις σχέσεις Κερατέας-Λαυρίου ανακατεύθηκαν κάπως μετά τη συγκρότηση του νέου Δήμου, αλλά οι ιστορικές διαφορές παρέμειναν, διαμορφώνοντας μια νέα, πιο σύνθετη κατάσταση. Σε αυτόν τον καμβά, προέκυψε πριν από μερικά χρόνια το γνωστό πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Αν είχαν υλοποιηθεί τα σχέδια του περιφερειάρχη Σγουρού, θα είχε επιβαρυνθεί περιβαλλοντικά όχι μόνο το Λαύριο και τη Κερεατέα, αλλά και μια πολύ ευρύτερη ζώνη της ανατολικής Αττικής.
Αυτό δεν συνέβη, διότι ένα «μικρό γαλατικό χωριό» αντιστάθηκε σθεναρά, αναπτύσσοντας το λεγόμενο «Κίνημα της Κερατέας» που, όπως και το «Κίνημα στις Σκουριές», αποτέλεσαν παραδείγματα μαζικής και μαχητικής κινητοποίησης της τοπικής κοινωνίας που αντιστάθηκε τόσο στον «τσαμπουκά» του επίσημου Κράτους όσο και στις απόπειρες εξαγοράς συνειδήσεων από πλευράς παραγόντων και παραγοντίσκων. Σε αυτόν τον αγώνα πρωτοστάτησε ο τέως δήμαρχος Κερατέας, αλλά και πολλά στελέχη της Αριστεράς από την Κερατέα και το Λαύριο που είχαν συγκροτήσει στις προηγούμενες εκλογές μια δημοτική παράταξη με το όνομα «Ελεύθερες Πόλεις».
Κι ερχόμαστε στα αποτελέσματα. Οι «Ελεύθερες Πόλεις» -που ενσωματώνουν ένα ποσοστό «ανταρτών» του ΣΥΡΙΖΑ και έχουν το κέντρο βάρους τους στην Κερατέα- εισπράττουν ένα ταπεινό 15%, ο «καθαρόαιμος» συνδυασμός του ΣΥΡΙΖΑ που έχει τον πυρήνα του στο Λαύριο «θριαμβεύει» με 3% και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών τους γυρίζει την πλάτη, επιλέγονταςδύο κατ’ εξοχήν «μνημονιακούς» συνδυασμούς που είναι κατά πολλούς το «μακρύ χέρι» του κ. Σγουρού και σκοπεύουν να εφαρμόσουν την πολιτική του. Ερώτηση κρίσεως: τις πταίει και πόσο σχετικό είναι όλο αυτό για την προοπτική της Αριστεράς-όχι μόνο στη Λαυρεωτική, αλλά στο σύνολο της επικράτειας;
Θωρητικώς, όλα τα ενδεχόμενα«παίζουν».Το πιθανότερο όμως είναι το εξής: ότι το «Κίνημα της Κερατέας» ήταν πιο σύνθετο στη δυναμική του και πιο ετερογενές στον χαρακτήρα του απ’ ό,τιμπορούσε κανείς δει δια γυμνού οφθαλμού. Για αυτό και αποδείχθηκε πολύ δύσκολο να εκφρασθεί με τους «αφηρημένους», επικοινωνιακούς όρους,ή τις επεξεργασίες «του ποδαριού», με τις οποίες πολιτεύθηκε στη συγκεκριμένη περιπτωση το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ως άμεσα εμπλεκόμενος σε αυτή την οδυνηρή ιστορίαείμαι σε θέση να γνωρίζω ότι η εκλογική συντριβή στο Δήμο Λαυρεωτικής οφείλεται στην παντελή απουσία πολιτικού σχεδίου, σε συνδυασμό με τις προσωπικές στρατηγικές ορισμένων τοπικών στελεχών και τηνπροφανή ανεπάρκεια (αναλυτική και συνθετική) μελών του κεντρικού αυτοδιοικητικού επιτελείου του ΣΥΡΙΖΑ. Όλα αυτά μαζί κατάφεραν έναν πραγματικό «άθλο». Να «κοντύνουν» το ανάστημα και να φιμώσουν την έκφραση ενός ρωμαλέου πολιτικού χώρου,που πρωτοστάτησε σε όλους τους μαζικούς αγώνες της περιοχής (πριν και μετά το πρόβλημα των απορριμμάτων) και πήρε περίπου 35% στις περασμένες βουλευτικές εκλογές,στο επίπεδο ενός «περιθωριακού» σχηματισμού. Και, βέβαια, να δυσκολέψουν τα πράγματα για τον ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές και στον δεύτερο γύρο των περιφερειακών.
Αν θεωρείτε ότι το κακό αυτό περιορίζεται στη Λαυρεωτική, πλανάσθε πλάνην οικτράν. Η μέτρια έως απογοητευτική επίδοση των συνδυασμών του ΣΥΡΙΖΑ στην Πελοπόννησο, την Κρήτη, τη Θεσσαλία –στην οποία, όπως και στην Ήπειρο, προώθησε μια εξαιρετική υποψηφιότητα για περιφερειάρχη- αποδεικνύει αυτό που πολλοί είχαν επισημάνει με έμφαση τον τελευταίο καιρό: ότι ρεύμα ανατροπής δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς«συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης»-όπως το έλεγαν οι νεότεροι κλασσικοί, αλλά και οι αρχαίοι (το γνωστό «εκλογίζεσθαι»). Αυτή η αρχή διαφέρει ριζικά από τη θεωρία του περίφημου «αέρα του ΣΥΡΙΖΑ», μια συγκυριακή ερμηνεία των σύνθετων πολιτικών φαινομένων με χονδροειδή αναλυτικά εργαλεία, η οποία επιχειρεί «την διάνοιξιν ωρολογίου χειρός δια πελέκεως» -όπως έλεγε ένα παλιό βιβλίο του Σπεράντζα.
Για τη Λαυρεωτική «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης»μπορεί να σημαίνει πολλή, μα πάρα πολλή δουλειά για να εκτιμηθεί καλύτερα το ποια ήταν η «υφή» και οι δυνάμεις πίσω από το «Κίνημα της Κερατέας». Για την Ήπειρο όμως, η «ανάλυση αυτή μπορεί να μεταφράζεται σε έναν σοβαρό προβληματισμό, μια πραγματική «έρευνα», για να κατανοηθεί η ποιότητα των σχέσεων και των συσχετισμών που ανέδειξαν τον κ. Καχριμάνη νικητή από την πρώτη Κυριακή. Μπορεί να ακούγεται ως ένα θέμα «ακαδημαικής σημασίας», αλλά δεν είναι. Αντίθετα, αυτό είναι στην πραγματικότητα το βασικό πολιτικό επίδικο και–κατά έναν ειρωνικό τρόπο- ο μόνος λόγος για τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ πήγε σχετικά καλά στις αυτοδιοικητικές εκλογές στην Αττική και την Αθήνα και –κατά τη γνώμη μου- θα πάει ακόμη καλύτερα στις ευρωεκλογές. Υπάρχει λόγος για αυτό: στην περίπτωση των ευροεκλογών, η διάταξη των δυνάμεων και οι συσχετισμοί (σε εθνικό επίπεδο) είναι πολύ καλύτερα «μελετημένοι», οι επιλογές προσώπων σε καλύτερη αντιστοιχία με την πολυπαραμετρική πραγματικότητα του εκλογικού σώματος και ο προγραμματικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ πολύ πιο κοντά στα «όρη» και τις «κοιλάδες» του πολιτικού τοπίου.
Για όποιον δεν έχει ακόμη καταλάβει –ή δεν μπορεί να καταλάβει γιατί είναι βυθισμένος στη νάρκη του καναπέ του- τι σημαίνουν όλα αυτά, θα μιλήσω με μια παραβολή.Ας αξιολογήσει ο καθένας τι ακριβώς συμβαίνει στα «σωθικά» της αξιωματικής αντιπολίτευσης αν, στην κορύφωση του εκλογικού αγώνα, κεντρικό στέλεχος της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ απαντά στις προκλήσεις και τα απροσδόκητα της συγκυρίας με το ακαταμάχητο επιχείρημα «μα καλά, πολιτική συζήτηση θα ανοίξουμε τώρα;».
Αυτό δεν συνέβη, διότι ένα «μικρό γαλατικό χωριό» αντιστάθηκε σθεναρά, αναπτύσσοντας το λεγόμενο «Κίνημα της Κερατέας» που, όπως και το «Κίνημα στις Σκουριές», αποτέλεσαν παραδείγματα μαζικής και μαχητικής κινητοποίησης της τοπικής κοινωνίας που αντιστάθηκε τόσο στον «τσαμπουκά» του επίσημου Κράτους όσο και στις απόπειρες εξαγοράς συνειδήσεων από πλευράς παραγόντων και παραγοντίσκων. Σε αυτόν τον αγώνα πρωτοστάτησε ο τέως δήμαρχος Κερατέας, αλλά και πολλά στελέχη της Αριστεράς από την Κερατέα και το Λαύριο που είχαν συγκροτήσει στις προηγούμενες εκλογές μια δημοτική παράταξη με το όνομα «Ελεύθερες Πόλεις».
Κι ερχόμαστε στα αποτελέσματα. Οι «Ελεύθερες Πόλεις» -που ενσωματώνουν ένα ποσοστό «ανταρτών» του ΣΥΡΙΖΑ και έχουν το κέντρο βάρους τους στην Κερατέα- εισπράττουν ένα ταπεινό 15%, ο «καθαρόαιμος» συνδυασμός του ΣΥΡΙΖΑ που έχει τον πυρήνα του στο Λαύριο «θριαμβεύει» με 3% και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών τους γυρίζει την πλάτη, επιλέγονταςδύο κατ’ εξοχήν «μνημονιακούς» συνδυασμούς που είναι κατά πολλούς το «μακρύ χέρι» του κ. Σγουρού και σκοπεύουν να εφαρμόσουν την πολιτική του. Ερώτηση κρίσεως: τις πταίει και πόσο σχετικό είναι όλο αυτό για την προοπτική της Αριστεράς-όχι μόνο στη Λαυρεωτική, αλλά στο σύνολο της επικράτειας;
Θωρητικώς, όλα τα ενδεχόμενα«παίζουν».Το πιθανότερο όμως είναι το εξής: ότι το «Κίνημα της Κερατέας» ήταν πιο σύνθετο στη δυναμική του και πιο ετερογενές στον χαρακτήρα του απ’ ό,τιμπορούσε κανείς δει δια γυμνού οφθαλμού. Για αυτό και αποδείχθηκε πολύ δύσκολο να εκφρασθεί με τους «αφηρημένους», επικοινωνιακούς όρους,ή τις επεξεργασίες «του ποδαριού», με τις οποίες πολιτεύθηκε στη συγκεκριμένη περιπτωση το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ως άμεσα εμπλεκόμενος σε αυτή την οδυνηρή ιστορίαείμαι σε θέση να γνωρίζω ότι η εκλογική συντριβή στο Δήμο Λαυρεωτικής οφείλεται στην παντελή απουσία πολιτικού σχεδίου, σε συνδυασμό με τις προσωπικές στρατηγικές ορισμένων τοπικών στελεχών και τηνπροφανή ανεπάρκεια (αναλυτική και συνθετική) μελών του κεντρικού αυτοδιοικητικού επιτελείου του ΣΥΡΙΖΑ. Όλα αυτά μαζί κατάφεραν έναν πραγματικό «άθλο». Να «κοντύνουν» το ανάστημα και να φιμώσουν την έκφραση ενός ρωμαλέου πολιτικού χώρου,που πρωτοστάτησε σε όλους τους μαζικούς αγώνες της περιοχής (πριν και μετά το πρόβλημα των απορριμμάτων) και πήρε περίπου 35% στις περασμένες βουλευτικές εκλογές,στο επίπεδο ενός «περιθωριακού» σχηματισμού. Και, βέβαια, να δυσκολέψουν τα πράγματα για τον ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές και στον δεύτερο γύρο των περιφερειακών.
Αν θεωρείτε ότι το κακό αυτό περιορίζεται στη Λαυρεωτική, πλανάσθε πλάνην οικτράν. Η μέτρια έως απογοητευτική επίδοση των συνδυασμών του ΣΥΡΙΖΑ στην Πελοπόννησο, την Κρήτη, τη Θεσσαλία –στην οποία, όπως και στην Ήπειρο, προώθησε μια εξαιρετική υποψηφιότητα για περιφερειάρχη- αποδεικνύει αυτό που πολλοί είχαν επισημάνει με έμφαση τον τελευταίο καιρό: ότι ρεύμα ανατροπής δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς«συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης»-όπως το έλεγαν οι νεότεροι κλασσικοί, αλλά και οι αρχαίοι (το γνωστό «εκλογίζεσθαι»). Αυτή η αρχή διαφέρει ριζικά από τη θεωρία του περίφημου «αέρα του ΣΥΡΙΖΑ», μια συγκυριακή ερμηνεία των σύνθετων πολιτικών φαινομένων με χονδροειδή αναλυτικά εργαλεία, η οποία επιχειρεί «την διάνοιξιν ωρολογίου χειρός δια πελέκεως» -όπως έλεγε ένα παλιό βιβλίο του Σπεράντζα.
Για τη Λαυρεωτική «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης»μπορεί να σημαίνει πολλή, μα πάρα πολλή δουλειά για να εκτιμηθεί καλύτερα το ποια ήταν η «υφή» και οι δυνάμεις πίσω από το «Κίνημα της Κερατέας». Για την Ήπειρο όμως, η «ανάλυση αυτή μπορεί να μεταφράζεται σε έναν σοβαρό προβληματισμό, μια πραγματική «έρευνα», για να κατανοηθεί η ποιότητα των σχέσεων και των συσχετισμών που ανέδειξαν τον κ. Καχριμάνη νικητή από την πρώτη Κυριακή. Μπορεί να ακούγεται ως ένα θέμα «ακαδημαικής σημασίας», αλλά δεν είναι. Αντίθετα, αυτό είναι στην πραγματικότητα το βασικό πολιτικό επίδικο και–κατά έναν ειρωνικό τρόπο- ο μόνος λόγος για τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ πήγε σχετικά καλά στις αυτοδιοικητικές εκλογές στην Αττική και την Αθήνα και –κατά τη γνώμη μου- θα πάει ακόμη καλύτερα στις ευρωεκλογές. Υπάρχει λόγος για αυτό: στην περίπτωση των ευροεκλογών, η διάταξη των δυνάμεων και οι συσχετισμοί (σε εθνικό επίπεδο) είναι πολύ καλύτερα «μελετημένοι», οι επιλογές προσώπων σε καλύτερη αντιστοιχία με την πολυπαραμετρική πραγματικότητα του εκλογικού σώματος και ο προγραμματικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ πολύ πιο κοντά στα «όρη» και τις «κοιλάδες» του πολιτικού τοπίου.
Για όποιον δεν έχει ακόμη καταλάβει –ή δεν μπορεί να καταλάβει γιατί είναι βυθισμένος στη νάρκη του καναπέ του- τι σημαίνουν όλα αυτά, θα μιλήσω με μια παραβολή.Ας αξιολογήσει ο καθένας τι ακριβώς συμβαίνει στα «σωθικά» της αξιωματικής αντιπολίτευσης αν, στην κορύφωση του εκλογικού αγώνα, κεντρικό στέλεχος της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ απαντά στις προκλήσεις και τα απροσδόκητα της συγκυρίας με το ακαταμάχητο επιχείρημα «μα καλά, πολιτική συζήτηση θα ανοίξουμε τώρα;».
http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/i-%C2%ABafirimeni%C2%BB-analysi-mias-apelpistika-sygkekrimenis-katastasis-o-%C2%ABaeras-toy-syr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου