Το Κολοράντο τιμά τον Ελληνα ηγέτη των ανθρακωρύχων

Εκατό χρόνια μετά τη μεγάλη σφαγή των ανθρακωρύχων στο Λάντλοου, στην πολιτεία του Κολοράντο των ΗΠΑ, διοργανώνονται πολλές εκδηλώσεις από τις τοπικές αρχές και εργατικά σωματεία με κεντρικό πρόσωπο ως σημείο αναφοράς τον Ελληνα Λούη Τίκα.

Με καταγωγή από την Κρήτη, ο Ηλίας Σπαντιδάκης(πάνω φωτογραφία με το αστέρι) ήταν ο ηγέτης των ανθρακωρύχων στην απεργία των ορυχείων το 1914

Με καταγωγή από την Κρήτη, ο Ηλίας Σπαντιδάκης ήταν ο ηγέτης των ανθρακωρύχων σε μεγάλη απεργία των ορυχείων το 1914, η οποία κατέληξε με τη μαζική δολοφονία δεκάδων εργατών και ανάμεσα στα θύματα υπήρξαν και αρκετοί Ελληνες.

«Από τον Φεβρουάριο έχουν ξεκινήσει εκδηλώσεις μνήμης οι οποίες συνεχίζονται και θα κορυφωθούν 17-18 Μαΐου. Διοργανώνονται από την Ενωση Ανθρακωρύχων των ΗΠΑ για τα 100 χρόνια από τη σφαγή.

Σήμερα στη μικρή πόλη του Τρινιτάντ ένα κτίριο στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο είναι αφιερωμένο στη θυσία τους καθώς διεκδικούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας και την ιστορία της μάχης. Μια ειδική εκδήλωση θα γίνει στην κοιλάδα, εκεί όπου βρίσκονται το μνημείο των ανθρακωρύχων και ο τάφος του Τίκα, καθώς και των υπολοίπων Ελλήνων», λέει ο κ. Γιώργος Σταυρουλάκης, απόγονος του Λ. Τίκα, ο οποίος αναχωρεί την Κυριακή για το Κολοράντο καθώς έχει προσκληθεί επισήμως να παραστεί στις εκδηλώσεις μνήμης που θα γίνουν με τη συμμετοχή των τοπικών αρχών.

Ο ίδιος επί πολλά χρόνια πραγματοποίησε εκτενή έρευνα και κατέγραψε σε βιβλίο με τίτλο «Λούης Τίκας: Ο ήρωας της ξενιτιάς» τα γεγονότα της σφαγής του Λάντλοου και την ιστορία του προγόνου του ο οποίος ήταν αδελφός του παππού του. «Ηδη από το 2009 το μνημείο και ο χώρος έχουν ανακηρυχθεί ως εθνικός ιστορικός τόπος από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Στην ευρύτερη περιοχή από το Πουέμπλο έως τη Σάντα Φε υπάρχουν ακόμα απόγονοι των Ελλήνων εργατών που έχασαν τη ζωή τους ανήμερα το Πάσχα του 1914».

Οπως λέει ο κ. Σταυρουλάκης, οι ανθρακωρύχοι είχαν συγκεκριμένα αιτήματα για τα οποία πάλεψαν και έχασαν τη ζωή τους. Ζητούσαν την αναγνώριση του συνδικάτου και του δικαιώματος συνδικαλισμού, να εργάζονται 8ωρο αντί για 14 ώρες και να παίρνουν την κανονική νόμιμη αμοιβή που ήταν 5 δολάρια σύμφωνα με τον νόμο αντί για 2-3 που έδινε η εταιρεία. Ζητούσαν επίσης να πληρώνονται με κανονικά χρήματα και οχι με «σκπρί». Αυτό ήταν το εταιρικό «νόμισμα» που εξαργύρωναν υποχρεωτικά στα μαγαζιά της εταιρείας όπου οι τιμές ήταν 25% υψηλότερες από την πόλη.

Οι εκδηλώσεις μνήμης θα κορυφωθούν 17-18 Μαΐου λέει ο Γ. Σταυρουλάκης, απόγονος του Λ. Τίκα

«Ανάμεσα σε 11.000 απεργούς υπήρχαν και 800 Ελληνες προερχόμενοι κυρίως από την Κρήτη και τη Μυτιλήνη. Επί μήνες άντεξαν στον κρύο καταυλισμό και είχαν να αντιμετωπίσουν μαζί με την ανέχεια, τις παντοδύναμες εταιρείες που είχαν επιστρατεύσει ιδιωτικούς αστυνομικούς και φύλακες. Ο Τίκας κατάφερε να ενώσει ανθρακωρύχους από 26 εθνικότητες, που δεν γνώριζαν ούτε την αγγλική γλώσσα», λέει ο κ. Γ. Σταυρουλάκης. «Κατάφερε να συνεννοηθεί μαζί τους, αλλά και να τους κάνει να τον πιστέψουν και να τον ακολουθήσουν σε έναν μεγάλο αγώνα».

Γιώργος Αποστολίδης

ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ
ΛΟΥΗΣ ΤΙΚΑΣ

Η απεργία βάφτηκε με αίμα
Ηταν Δευτέρα του Πάσχα, 19 Απριλίου, το 1914, όταν η ιδιωτική φρουρά των ορυχείων και η εθνοφυλακή άνοιξαν πυρ κατά των απεργών που είχαν στρατοπεδεύσει στην κοιλάδα. Από το μακελειό σκοτώθηκαν 50 απεργοί και πολλοί τραυματίστηκαν, ενώ γυναικόπαιδα κάηκαν από τη φωτιά. Ανάμεσα στα θύματα και 17 Ελληνες, μεταξύ αυτών, ο Ηλίας Σπαντιδάκης από τα Λούτρα Ρεθύμνου.

Οπως περιγράφει στο βιβλίο του ο κ. Γ. Σταυρουλάκης, ιδιωτικοί αστυνομικοί και η εθνοφυλακή είχαν περικυκλώσει το στρατόπεδο στο Λαντλόου και τοποθέτησαν μυδράλια στα γύρω υψώματα. Λίγες ώρες πριν οι Ελληνες απεργοί είχαν ανταλλάξει ευχές και ένας Ελληνας ιερέας είχε τελέσει τη Θεία Λειτουργία. Καθώς ο Τίκας έκανε διαπραγματεύσεις με τον επικεφαλής της εθνοφρουράς για να εκτονωθεί η κατάσταση, δόθηκε το σύνθημα και τα πολυβόλα άρχισαν να θερίζουν τους απεργούς, οι οποίοι προσπαθούσαν να απαντήσουν με τα λιγοστά όπλα που είχαν στη διάθεσή τους.

Ο υπαρχηγός της εθνοφρουράς, έφιππος, χτύπησε με τον υποκόπανο του όπλου στο πρόσωπο τον Λούη Τίκα, που έπεσε αιμόφυρτος. Πεσμένο στο έδαφος, όπως ήταν, άρχισαν να τον πυροβολούν και βρέθηκε με τρεις σφαίρες στην πλάτη.

Μερικοί εργάτες είχαν καταφύγει σε μεγάλες τρύπες ή ολόκληρα δωμάτια που είχαν σκάψει από τις προηγούμενες ημέρες. Ούτε αυτοί κατάφεραν όμως να γλιτώσουν, αφού οι εθνοφρουροί έβαλαν φωτιά και πολλά γυναικόπαιδα κάηκαν. Η τραγωδία του Λάντλοου, όμως, δεν είχε τελειώσει. Ο ίδιος ο Τίκας έμεινε άταφος μέχρι τις 26 Απριλίου, αφού δεν επέτρεπαν σε κανέναν να τον πλησιάσει.

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=23362&subid=2&pubid=64001667