Σύνταξη-επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Οι αποκαλύψεις - βόμβα των μυστικών της Credit Suisse, που δημοσιεύτηκαν στον Guardian καθώς και μια σειρά από άλλα διεθνή μέσα, είναι μια συνέχεια του πρωτοποριακού έργου των Panama Papers και των Paradise Papers. Κατά μία έννοια, η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται. Κάθε φορά που οι δημοσιογράφοι σηκώνουν την αυλαία της μυστικότητας του χρηματοπιστωτικού τομέα, αποκαλύπτεται ένας ιστός διαφθοράς και κακόβουλων δραστηριοτήτων από - κατά πλειοψηφία - σκιώδεις πελάτες, διάφορες οικογένειες δικτατόρων και ένα σωρό (φαινομενικά) αξιοσέβαστων πολιτικών.
Όμως, αυτή τη φορά, υπάρχει κάτι διαφορετικό. Αυτή τη φορά δεν είναι ένα μικρό, σκοτεινό υπεράκτιο νησί ή μια αναπτυσσόμενη χώρα που αγωνίζεται να βρει ένα εναλλακτικό επιχειρηματικό μοντέλο για τον χειρισμό των εσόδων από τη διακίνηση των ναρκωτικών. Πρόκειται για μια μεγάλη τράπεζα στη μέση της Ευρώπης, σε μια από τις πιο ευημερούσες χώρες στον κόσμο - μια χώρα όπου το «κράτος δικαίου» υποτίθεται ότι κυριαρχεί. Αυτό το γεγονός το κάνει ακόμη πιο απογοητευτικό, δεδομένου ότι η χώρα και η εμπλεκόμενη τράπεζα έχουν δώσει υποσχέσεις για διαφάνεια και για μεγαλύτερη προσπάθεια. Ουσιαστικά το θέμα είναι: χωρίς περισσότερη διαφάνεια, δεν μπορεί να υπάρξει λογοδοσία.
Στην πραγματικότητα, η θέση της Ελβετίας εμφανίζεται όλο και περισσότερο διπρόσωπη, με ένα νομικό πλαίσιο που τιμωρεί όσους επιχειρούν να διαπεράσουν τη μυστικότητά της. Χώρες σε όλο τον κόσμο έχουν θεσπίσει νόμους για τους καταγγέλλοντες, αναγνωρίζοντας το πόσο δύσκολο είναι να αποκαλύψει κανείς την ανάρμοστη συμπεριφορά. Η έκθεση της Frances Haugen για τα παραπτώματα του Facebook πιθανότατα δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τους ισχυρούς νόμους προστασίας των ΗΠΑ για τους πληροφοριοδότες. Όμως η Ελβετία, που είναι μια από τις παλαιότερες δημοκρατίες στον κόσμο, φαίνεται να έχει διπλασιάσει τη δέσμευσή της για μυστικότητα, ανεξάρτητα από τα κίνητρα που προσφέρει για, απειλώντας δημοσιογράφους και άλλους που προσπαθούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε δεδομένα που δείχνουν τι συμβαίνει στις σκοτεινές σκιές του χρηματοπιστωτικού της συστήματος.
Δυστυχώς - αλλά δεν αποτελεί έκπληξη - κανένα ελβετικό μέσο δεν μπόρεσε να συμμετάσχει στην παγκόσμια δημοσιογραφική συνεργασία λόγω του κινδύνου σοβαρών νομικών συνεπειών, σύμφωνα με τους νόμους περί τραπεζικού απορρήτου της χώρας. Αλλά θα πρέπει να δοθούν συγχαρητήρια σε δημοσιογράφους άλλων χωρών, επειδή διακινδυνεύουν την πιθανότητα δίωξης από τις ελβετικές αρχές. Σίγουρα, η Ελβετία πρέπει να γνωρίζει το ανατριχιαστικό αποτέλεσμα της νομοθεσίας της και είναι πιθανόν πως η ίδια της η πρόθεση είναι να διατηρήσει τα επιχειρηματικά της μοντέλα όσο το δυνατόν περισσότερο, προκειμένου να πάρει ένα μικρό κομμάτι από τα παράνομα κέρδη των άλλων, με αντάλλαγμα την παροχή ενός ασφαλούς και μυστικού χώρου για τη συσσώρευση και αποθήκευση του βρώμικου χρήματος.
Τα μυστικά της Suisse έχουν δύο ιδιαίτερα ανησυχητικές πτυχές. Η διεθνής δημοσιογραφική συνεργασία αποκάλυψε μόνο ένα μικρό μέρος των δεδομένων - πελατών της τράπεζας - αλλά αν σε αυτό το πολύ μικρό τμήμα υπάρχουν ήδη τόσοι προβληματικοί πελάτες, συμπεριλαμβανομένων δικτατόρων και των οικογενειών των, ύποπτων εγκληματιών πολέμου, αξιωματούχων και αρχηγών πληροφοριών, διακινητών ανθρώπων, επιχειρηματιών υπό κυρώσεις και καταπατητών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τότε τι θα βλέπαμε αν το παράθυρο στην τράπεζα ήταν μεγαλύτερο;
Δεύτερον, φαίνεται ότι οι χώρες που υποφέρουν περισσότερο από τη βοήθεια της τράπεζας σε τέτοιους ανήθικους παράγοντες, είναι οι αναπτυσσόμενες χώρες και οι αναδυόμενες αγορές. Η αποκάλυψη επιβεβαιώνει αυτό για το οποίο οι ειδικοί έχουν προειδοποιήσει εδώ και πολύ καιρό: η Ελβετία συμφώνησε σε μια αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών κυρίως με άλλες προηγμένες χώρες, αλλά όχι με τις φτωχές χώρες, και ειδικά εκείνες που μπορεί να αποτελούν την εστία αυτών των παράνομων δραστηριοτήτων. Ως αποτέλεσμα, η κλεπτοκρατία και η διαφθορά μπορούν ακόμη να ανθούν σε αυτές τις χώρες.
Είναι ενθαρρυντικό να βλέπει κανείς ότι οι δημοσιογράφοι πιστεύουν στο καθήκον τους, που ως γνωστόν είναι να αναφέρουν και να αγωνίζονται για το «δικαίωμα στη γνώση» των πολιτών των χωρών όπως η Ελβετία, που δεν μπορούν να ελέγξουν τι κρύβουν οι πολιτικοί τους. Οι πολιτικοί στις προηγμένες χώρες λατρεύουν να κάνουν ομιλίες που καταδικάζουν τη διαφθορά και την αδικία - αλλού. Δυστυχώς, όμως, είναι χώρες όπως η Ελβετία που είναι οι βασικοί παράγοντες στον κύκλο αυτό: παρέχοντας καταφύγιο και διασφαλίζοντας τις μακροπρόθεσμες αποδόσεις.
Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι: η Ελβετία δεν είναι μόνη. Δικαίως παραπονιέται ότι το κλείσιμο της πόρτας εκεί, απλώς θα μετατοπίσει τις δραστηριότητες σε ακίνητα και χρηματοδότηση στο Μαϊάμι, στο Λονδίνο ή σε άλλα κέντρα ξεπλύματος του βρώμικου χρήματος. Ωστόσο, υπάρχει κάτι ηθικά αποκρουστικό σε όσους στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο ή την Ελβετία ζουν από τα λάφυρα που έχουν κλαπεί από τους φτωχούς όλου του κόσμου. Οι χώρες όπως η Ελβετία, που έχουν σχεδιάσει έναν νομικό κώδικα που επιτρέπει σε αυτό το σύστημα να ανθίζει θα πρέπει να ντρέπονται, ιδιαίτερα.
Πόσες ιστορίες, πόσες αποκαλύψεις, πόσα ρεζιλέματα θα χρειαστούν για την Ελβετία, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες, προκειμένου να αλλάξουν τους νόμους τους για το απόρρητο στον τραπεζικό τομέα και την ακίνητη περιουσία και όλες τις άλλες δραστηριότητες που διευκολύνουν το ξέπλυμα του βρόμικου χρήματος και προωθούν το έγκλημα και τη διαφθορά; Ενώ αυτή η πρόσφατη αποκάλυψη των κρυμμένων θησαυρών έδειξε ότι η Ελβετία επωφελείται από τη ροή χρημάτων από φτωχές χώρες, κατέδειξε επίσης ότι το ίδιο το σύστημα διαφθείρει: η σήψη του μολυσμένου χρήματος λερώνει όλους όσους έρχονται σε επαφή μαζί του.
Ας ελπίσουμε ότι τα μυστικά της Suisse, αυτό το τεράστιο επίτευγμα της έντιμης και αξιοπρεπούς δημοσιογραφίας, θα ντροπιάσουν και θα αμαυρώσουν όσους αντιστάθηκαν στη δημιουργία ενός πιο διαφανούς χρηματοπιστωτικού και οικονομικού συστήματος.
Πηγή: The Guardian
https://www.zougla.gr/kosmos/article/i-credit-suise-exi-epitrepsi-stous-i8ika-xreokopimenous-na-klevoun-apo-tous-ftoxous
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου