Το κείμενο των "ανένταχτων εντός ΣΥΡΙΖΑ" που κατατέθηκε στην ΚΕ

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

1. Εισαγωγή

Η σημερινή συζήτηση για τα πολιτικά επίδικα μέσα στο κόμμα πρέπει να γίνει όχι με χαρακτήρα ρουτίνας, αλλά με μια μελέτη σε βάθος για την φύση του και τις αδυναμίες του. Η ανασυγκρότησή του μπορεί να γίνει μόνο αν γίνει υπόθεση όλων των μελών.

Στην μετεκλογική συγκυρία δύο διακυβεύματα έχουν αναδειχθεί και είναι : “περισσότερη δημοκρατία στον ΣΥΡΙΖΑ” και “απεύθυνση στην κοινωνία”. Είναι οι κρίσιμοι κρίκοι που εκφράζουν στο χώρο της πολιτικής το ταξικό διακύβευμα. Αν θέλουμε λοιπόν να τα “αναγνώσουμε” στην βάση αυτής της θέσης, τότε:
Το πρώτο αίτημα για “περισσότερη δημοκρατία» στον ΣΥΡΙΖΑ, αφορά τον τρόπο λήψης των αποφάσεων και την έλλειψη συμμετοχής των μελών στην διαμόρφωση της πολιτικής του.
Το δεύτερο αίτημα για “απεύθυνση στην κοινωνία” συνδέεται με την κοινή διαπίστωση ότι ο “λαϊκός παράγοντας” είναι απών.

Η “βίαιη ωρίμανση” του ΣΥΡΙΖΑ κατά την προεκλογική περίοδο πυροδότησε την κρίση των μηχανισμών του, γιατί διατάραξε το καθεστώς λήψης αποφάσεων και “διοίκησης” του ΣΥΡΙΖΑ.
Το κείμενο συμβολής των 53 συντρόφων συσκοτίζει την πραγματικότητα της εσωτερικής συζήτησης. Θέτει το αίτημα “για περισσότερη δημοκρατία στον ΣΥΡΙΖΑ”, όχι ως αίτημα των μελών αλλά μοιάζει να είναι αίτημα των μηχανισμών στο εσωτερικό του που διεκδικούν επαναφορά στο προηγούμενο σύστημα “διακυβέρνησης” του κόμματος. Πολλά από τα στελέχη που το υπογράφουν, κάνουν ουσιαστικά αντιπολίτευση στον εαυτό τους. Γιατί τα γεγονότα που ζήσαμε και καταγγείλαμε, ήταν πρακτικές που υιοθέτησαν ή ανέχτηκαν. Όμως αυτοκριτική για τα παραπάνω δεν διαβάσαμε.

2. εκλογική πολιτική 

Η πολιτική του κόμματος στις εκλογές «Τρεις κάλπες μια επιλογή», με στόχο να «κοκκινίσει ο χάρτης», ήταν λάθος. Πέραν του ότι ήταν ανέφικτος στόχος, πυροδότησε συμπεριφορές, οι οποίες όχι μόνο στραπατσάρισαν τις δημοκρατικές διαδικασίες αντικαθιστώντας αυτές, με διαμάχες προσώπων και κυκλωμάτων, αλλά σε αρκετά σημεία υπονόμευσαν την ίδια τη λειτουργία των κομματικών οργανώσεων. Ο στόχος να εκλέξουμε οπωσδήποτε δήμαρχο (ή περιφερειάρχη), οδήγησε αφενός σε διαγκωνισμούς μεταξύ στελεχών και τη δημιουργία φατριών μέσα στις Οργανώσεις Μελών, αφετέρου (και παράλληλα), σε προσπάθειες συμμαχιών με παλαιοκομματικούς παράγοντες που ανακάλυψαν όψιμα τα κακά των μνημονίων. Και η δράση του κομματικού μηχανισμού σ’ αυτή τη διαδικασία ήταν αρνητική σε πολλές περιπτώσεις: Δεν επιδίωκε τη σύνθεση στην κατεύθυνση της κομματικής πολιτικής, όπως αυτή είχε εκφραστεί στο συνέδριο, αλλά προωθούσε άτομα της αρεσκείας του, μερικές φορές κόντρα στην εκφρασμένη θέληση των ΟΜ, αλλού αλεξιπτωτιστές άσχετους με την τοπική κοινωνία, αλλού παλαιοκομματικά στελέχη με βεβαρημένο πολιτικό παρελθόν και παρόν. Σε οριακές περιπτώσεις, οργανώσεις διαλύθηκαν, μέλη αναγκάστηκαν σε αποχώρηση, ή, σε μέρη που η τελική απόφαση δεν ήταν «αρεστή», κομματικοί παράγοντες στήριξαν υπογείως ή ανοιχτά άλλα ψηφοδέλτια.

Βεβαίως δεν έγινε παντού έτσι. Στο δήμο Αριστοτέλη, για παράδειγμα, με συμμετοχικές διαδικασίες συγκροτήθηκε ένα ψηφοδέλτιο που έκφραζε όσους είχαν αντιταχθεί στο Ελντοράντο και κέρδισε από τον πρώτο γύρο. Αλλά αυτό αποτελεί μάλλον εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα. 
Ήταν δυνατή μια άλλη πολιτική; Θεωρητικά ναι. Αρκεί να θυμηθεί κανείς τις ιδρυτικές μας διακηρύξεις, ότι οι κοινωνικές συμμαχίες προηγούνται και οι πολιτικές έπονται. Αυτό σημαίνει δημιουργία αυτοδιοικητικών κινήσεων, όχι τόσο με στόχο να κατακτήσουν τις καρέκλες, αλλά να οικοδομήσουν τις ευρύτερες δυνατές συγκλίσεις στην αντιμετώπιση της κρίσης, με άτομα που έχουν κοινωνικές ευαισθησίες και δεν είναι φορείς διαπλοκής. Σημαίνει γείωση της Αριστεράς στην κοινωνία μέσα από την αντιμετώπιση των υπαρκτών προβλημάτων, με άλλο ήθος και άλλες αξίες, με προώθηση της συλλογικής δράσης και χωρίς ιδιοτέλεια. Δομές με μόνιμη παρουσία είτε κερδίσουν είτε χάσουν τις εκλογές. Κι αν κερδίσουν, ακόμη καλύτερα, αν χάσουν θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν και να δρουν, θεσμικά και κινηματικά.

Μπορούσε το κόμμα να χαράξει άλλη πολιτική;

Απαντάμε ναι. Παραθέτουμε απόσπασμα από πρόταση που καταθέσαμε στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος για τις εκλογές, τον Φεβρουάριο του 2014 και δεν πήρε ούτε μία ψήφο πέραν των δύο μελών της Κ.Ε. που την καταθέσαμε:

«Στις εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο απαιτείται δυνατή κομματική παρουσία, αποσαφήνιση της στάσης του κόμματος απέναντι στην Ε.Ε. και αγώνας για την ανάδειξη μιας άλλης Ευρωπαϊκής πολιτικής. 

Στις Δημοτικές εκλογές όπου οι τοπικές κοινωνίες είναι μικρές, όπου από χρόνια δρουν σχήματα πολιτών που αγωνίζονται για τα μικρά και μεγάλα προβλήματα του τόπου τους, όπου οι κάτοικοι ξέρουν καλύτερα την ιστορία και το ήθος των συμπολιτών τους, η στάση του κόμματος θα πρέπει να είναι στήριξη σχημάτων αυτόνομων, αντιγραφειοκρατικών που λειτουργούν με διαφάνεια, συλλογικότητα, ισότητα και αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες. Κομματικά χρίσματα δεν πρέπει να δοθούν και πρέπει να μείνουμε πιστοί σε θέσεις που είχαμε όταν η δύναμη μας μετριόταν σε μονοψήφια ποσοστά. Πρέπει επιτέλους να προωθήσουμε μια άλλη αντίληψη για τις Δημοτικές εκλογές που θα δώσει το προβάδισμα στην τοπική κοινωνία, που θα απεγκλωβίσει νέες δυνάμεις και θα ανατρέψει το υπάρχον άρρωστο σκηνικό των «παραγόντων» και των «εκλεκτών» που χρόνια τώρα λυμαίνεται την ζωή των πολιτών και εμείς μέχρι τώρα καταγγέλλαμε. 

Άλλωστε οι τριπλές κάλπες επιτρέπουν και την διεκδίκηση κομματικής νίκης στην Ευρωβουλή και στις Περιφέρειες (πρόκριμα για τις Εθνικές εκλογές) και την υποστήριξη μιας άλλης αντίληψης για τους Δήμους.» 

Δυστυχώς η πολιτική του κόμματος κινήθηκε σε διαφορετική κατεύθυνση. 
Η νίκη στις Ευρωεκλογές είναι σημαντική, αλλά δε μπορούμε να μη θέσουμε τα εξής ερωτήματα: 
i. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δε καρπώθηκε τίποτα από το 15% που έχασαν τα τρία κυβερνητικά κόμματα;
ii. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν συγκίνησε αυτούς που απέχουν από τις εκλογικές διαδικασίες και η αποχή αυξήθηκε;
iii. Γιατί η Χ.Α. ενισχύεται και φαντάζεις τα μάτια πολλών ως η κύρια και μόνη αντισυστημική δύναμη;

3. Προεκλογικός (και όχι μόνο) λόγος.

Η επικράτηση στην περιφέρεια AΑττικής ήταν μια πολύ σημαντική νίκη που μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των πολιτικών πραγμάτων αν η διοίκηση της περιφέρειας φέρει τη ρήξη με το παλιό. Για να γίνει αυτό, όμως, πρέπει να προβληματιστούμε για τον τρόπο που έγινε η προεκλογική εκστρατεία. Ποιο ήταν το «χρώμα» της προεκλογικής εκστρατείας της περιφερειακής παράταξης «δύναμη Ζωής»; Κυριάρχησε η (πολιτική;) διαφήμιση και η αναφορά στον «κακό» αντίπαλο. Οι θέσεις, ο αριστερός λόγος, η άλλη αντίληψη έλειψαν από αυτή την εκστρατεία. Η απεύθυνση στο εκλογικό σώμα δεν είχε στοιχεία ενισχυτικά της οικοδόμησης μιας αριστερής συνείδησης. Αποδέχεται την ηγεμονία της συντηρητικής ιδεολογίας και των αξιών που κυριάρχησαν την προηγούμενη περίοδο. 
Ποιό ήταν το “ριζοσπαστικό προϊόν” που ανέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ σε διαφημιστικές εταιρείες να πλασάρουν στην προεκλογική αγορά; Οι λαμπερές προσωπικότητες και οι γυαλιστές αφίσες με τα πρόσωπά τους; Η απόκτηση “κοινωνικών ερεισμάτων” ενός αντισυστημικού και ανατρεπτικού πολιτικού σχηματισμού δεν μπορεί να διαμεσολαβηθεί από πρακτικές που ιδιωτικοποιούν την πολιτική του κόμματος, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που ο νεοφιλελευθερισμός ιδιωτικοποιεί πάγιες κρατικές λειτουργίες. Στο βαθμό που η μάχη των εκλογών είναι μια ευκαιρία απεύθυνσης στην κοινωνία δεν μπορεί η παρουσία ενός ριζοσπαστικού πολιτικού σχηματισμού να μονοπωλείται από την διαφημιστική καμπάνια. Αυτοί που διαπιστώνουν σήμερα “ελλείμματα” στην κοινωνική απεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ, γιατί άραγε δεν έθεσαν το “αίτημα για κοινωνική γείωση” στην προεκλογική περίοδο και δεν εναντιώθηκαν στην αποκλειστικότητα των πολιτικών επιλογών που κυριάρχησαν; 

4. Η κοινωνική πόλωση

Η διεύρυνση της εκλογικής μας βάσης και η νίκη μας στις επερχόμενες εκλογές έχει άμεση σχέση με την κοινωνική πόλωση, άμεσο δημιούργημα των μνημονιακών πολιτικών στην χώρα μας και την εξαθλίωση εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών αλλά και συνδεδεμένο με την κρίση του καπιταλισμού σε όλη την Ευρώπη, όπου στρατιές εκατομμυρίων ανέργων περιθωριοποιούνται κοινωνικά και δεν μπορούν να ενσωματωθούν στον κοινωνικό ιστό, μέσω της διανομής θέσεων εργασίας.

Η πολιτική τους συνειδητοποίηση, είναι κατ΄ εξοχήν αδιαμεσολάβητη από πολιτικούς φορείς.
Ο κόσμος των «αποκλεισμένων» φαινόμενο κυρίως των καπιταλιστικών μητροπόλεων, τίθεται εκτός των συνθηκών αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης και αμφισβητεί και τους πολιτικούς φορείς που μέχρι πριν λίγα χρόνια εξέφραζαν «τα κοινωνικά συμβόλαια», που τους επέτρεπαν να έχουν μερίδιο στην επιβίωση.

Η κοινωνική πόλωση σήμερα δεν μπορεί πολιτικά να διαμεσολαβηθεί από “πολιτικά προγράμματα” που επεξεργάζονται τα επιτελεία, παρά μόνο από πολιτικές πρακτικές που “εδώ και τώρα” μετατρέπουν τα κοινωνικά υποκείμενα σε δρώσες κοινωνικές δυνάμεις: Δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι όλες τις μεγάλες μάχες που σημάδεψαν το μαζικό κίνημα αλλά και τις πολιτικές εξελίξεις στην χώρα μας, όπως ο “Δεκέμβρης”, οι “πλατείες”, η “Κερατέα”, οι “σκουριές της Χαλκιδικής” ήταν εκτός των “πολιτικών σχεδίων” μας και η στήριξη τους από εμάς ήταν και ένας από τους λόγους διεύρυνσης της εκλογικής επιρροής μας.

5. Προοπτικές

i. Συμμαχίες: Παραμένει ως πολιτικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ η απεμπλοκή της χώρας από τη μνημονιακή πολιτική και η έξοδος από την ανθρωπιστική κρίση; Εάν ναι, πρέπει να εξαχθούν και τα κατάλληλα συμπεράσματα. Επισημαίνουμε ότι αυτός ο στόχος δεν ταυτίζεται με την ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών: η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (ή με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, ή όπως αλλιώς λέγεται) είναι ένα μέσο για την επίτευξη του στόχου, όχι ο στόχος ο ίδιος. Αυτοί που εστιάζουν μόνο στη δυνατότητα κυβέρνησης συνήθως βάζουν ως προτεραιότητα το θέμα των συμμαχιών, και μάλιστα με λάθος τρόπο. Καθώς το κυβερνητικό στρατόπεδο και τα μαξιλαράκια του βρίσκονται σε δύσκολη θέση (και για κάποιους σχηματισμούς όπως η ΔΗΜΑΡ στα όρια της αποσύνθεσης), προσπαθούν να βρουν πιθανούς συμμάχους μέσα στο φθαρμένο πολιτικό προσωπικό. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κομματικός τύπος υπερασχολείται με τις αναταράξεις της λεγόμενης Κεντροαριστεράς και με τις διαμάχες εντός της Νέας Δημοκρατίας, αναδεικνύοντας όσα στελέχη ρίχνουν κάποια βλέμματα προς τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι πολυκομματικές κυβερνήσεις, όταν μάλιστα αποτελούνται από κόμματα με ριζικά διαφορετικούς στόχους, καταλήγουν σε συμβιβασμούς συχνά απαράδεκτους, καθώς είναι προϊόν εκβιασμών.  (όταν μάλιστα συνεργάζονται άτομα και σχηματισμοί, των οποίων το πολιτικό στίγμα είναι ασαφές και η επιρροή τους υπό συνεχή μείωση εξαιτίας της συμπόρευσης με την πολιτική της λιτότητας, στρατηγοί που έχουν χάσει τον στρατό τους).

ii. Πρόγραμμα: Ο προγραμματικός μας λόγος δεν είναι σαφής και παρουσιάζει πολλές αντιφάσεις. Είναι λάθος ότι πολλοί εκπρόσωποι του κόμματος στα κανάλια δεν προωθούν το πρόγραμμά μας αλλά προτάσσουν προσωπικές τους απόψεις που συσκοτίζουν και το στίγμα του κόμματος και αποπροσανατολίζουν τους πολίτες. Πρέπει να ξαναθυμηθούμε την απόφαση του συνεδρίου για το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ.

iii. Κίνημα: Οι κινηματικές διαδικασίες πρέπει να έχουν όσο το δυνατόν συγκεκριμένους στόχους και να συσπειρώνουν όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο γύρω από το συγκεκριμένο πρόβλημα, έτσι βοηθούν στη συγκρότηση της συλλογικής συνείδησης και έχουν σαν παράπλευρο κέρδος την κυβερνητική φθορά, καθώς αναδεικνύουν την ανεπάρκεια ή την εχθρότητα των κυβερνώντων. Η ενίσχυση κάθε μορφής συλλογικής δράσης πρέπει να είναι πρώτιστο μέλημα, χωρίς κομματικά καπελώματα που διώχνουν κόσμο. Από τις δομές αλληλεγγύης, ως την ανυπακοή στα διόδια, η αυτοοργάνωση των ανέργων, τα συνεταιριστικά εγχειρήματα όπου οι επιχειρήσεις κλείνουν, όπως η ΒΙΟΜΕ, η ματαίωση πλειστηριασμών και εξώσεων, η πρόταση μας για «σεισάχθεια», στα ιδιωτικά δάνεια κυρίως στα στεγαστικά , η ματαίωση κατασχέσεων από την Εφορία και τα Ασφαλιστικά Ταμεία, όλες οι μορφές είναι κατάλληλες και συσπειρώνουν κόσμο πέρα από τα κομματικά όρια.
Αυτές οι πρακτικές πρέπει να μας οδηγήσουν όχι στην ενοποίηση του χώρου της κρατικής εξουσίας με καλές εκπροσωπήσεις μας σε αυτήν, αλλά να καταλάβουμε αυτόν τον χώροαπό και για τα κοινωνικά κινήματα, σαν μόνη εγγύηση για την κυβέρνηση της αριστεράς και της ανατροπής.

Αθήνα 21-6-2014

Ανένταχτοι εντός ΣΥΡΙΖΑ

http://anentaxtoientosyriza.blogspot.gr/2014/06/blog-post_21.html