ΜΗ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ (ΜΚΟ)

Όταν η αλ­λη­λεγ­γύ­η, η διά­θε­ση προ­σφο­ράς στον συ­νάν­θρω­πο, η α­νά­γκη για α­γώ­να ε­νά­ντια σε κά­θε μορ­φή κα­τα­πί­ε­σης ε­ξα­κο­λου­θεί να υ­πάρ­χει. Ό­ταν με διά­φο­ρες α­φορ­μές, το ξέ­σπα­σμα της κοι­νω­νι­κής ορ­γής και α­γα­νά­κτη­σης με­τα­φρά­ζε­ται σε α­διαλ­λα­ξί­α και σύ­γκρου­ση με τα α­φε­ντι­κά. Ό­ταν η αμ­φι­σβή­τη­ση ό­χι μό­νο των πο­λι­τι­κών και της πο­λι­τι­κής, αλ­λά και ε­νός σω­ρού θε­σμών, μη­χα­νι­σμών και λει­τουρ­γιών του κρά­τους, α­πο­τε­λεί μια κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα. Τό­τε πα­ρου­σιά­ζε­ται η α­νά­γκη των ε­ξου­σια­στών να α­ντι­με­τω­πί­σουν αυ­τή την κα­τά­στα­ση. Η α­νά­γκη δη­μιουρ­γί­ας των α­λυ­σί­δων ε­κεί­νων, που ό­χι μό­νο θα ε­πι­χει­ρή­σουν να α­πορ­ρο­φή­σουν αυ­τήν την αν­θρώ­πι­νη ε­ξε­γερ­τι­κό­τη­τα, αλ­λά θα την κα­τευ­θύ­νουν σε μο­νο­πά­τια συν­διαλ­λα­γής, εν­δυ­νά­μω­σης του κρα­τι­κού θη­ρί­ου, ε­γκλω­βι­σμού σε λο­γι­κές κα­λυ­τέ­ρευ­σης της υ­πάρ­χου­σας κα­τά­στα­σης.

«…Αν οι ε­κλο­γές μπο­ρού­σαν να αλ­λά­ξουν τα πράγ­μα­τα, θα ή­ταν πα­ρά­νο­μες…», α­να­φέ­ρει έ­να πα­λιό μα πά­ντα ε­πί­και­ρο σύν­θη­μα. Η λύσ­σα τους να ε­γκλω­βί­σουν τους αν­θρώ­πους στην κο­ρο­ϊ­δί­α της συμ­με­το­χής στις ό­ποιες πο­λι­τι­κές δια­δι­κα­σί­ες ξε­κι­νά α­πό το «…ε­σύ α­πο­φα­σί­ζεις» του Big Brother και κα­τα­λή­γει σε ο,τι­δή­πο­τε μπο­ρεί να προ­ω­θή­σει την λο­γι­κή της «διεύ­ρυν­σης της πο­λυ­φω­νί­ας» και την «ε­μπέ­δω­ση της δη­μο­κρα­τι­κής δια­δι­κα­σί­ας», πά­νω στους αν­θρώ­πους. Προ­ω­θούν, στη­ρί­ζουν και προ­βάλ­λουν μη­χα­νι­σμούς, θε­σμούς, έν­νοιες και λο­γι­κές, οι ο­ποί­ες δί­νουν τη δυ­να­τό­τη­τα στον ο­ποιο­δή­πο­τε πο­λί­τη, να… συμ­με­τέ­χει στις… α­πο­φά­σεις.

Οι λε­γό­με­νες Μη Κυ­βερ­νη­τι­κές Ορ­γα­νώ­σεις, εί­ναι έ­νας α­πό τους μη­χα­νι­σμούς αυ­τούς. Εμ­φα­νί­ζο­νται να μην ε­ξαρ­τώ­νται ά­με­σα α­πό κά­ποιον κρα­τι­κό φο­ρέ­α και έ­χουν έ­να ευ­ρύ φά­σμα ε­να­σχό­λη­σης, που ξε­κι­νούν α­πό οι­κο­λο­γι­κά ζη­τή­μα­τα και φτά­νουν μέ­χρι την ε­να­ντί­ω­ση στον… πό­λε­μο των ά­στρων…

Η κυ­ριό­τε­ρη στή­ρι­ξή τους προ­έρ­χε­ται α­πό τον Ορ­γα­νι­σμό Η­νω­μέ­νων Ε­θνών (έ­τος κα­τα­σκευ­ής 1946) και ό­χι τυ­χαί­α. Ο ρό­λος του εί­ναι γνω­στός, τη στιγ­μή που εμ­φα­νί­ζε­ται ως έ­νας «υ­πε­ρε­θνι­κός» ορ­γα­νι­σμός, που δή­θεν λει­τουρ­γεί με γνώ­μο­να το συμ­φέ­ρον της ει­ρή­νης και των «αν­θρω­πί­νων δι­καιω­μά­των», έ­χο­ντας ο ί­διος ι­δρύ­σει «διε­θνείς ορ­γα­νι­σμούς», (UNISEF, UNESCO, Διε­θνής Ε­ρυ­θρός Σταυ­ρός, κ.α.). Αυ­τή α­κρι­βώς η «βα­ρύ­τη­τα» και τα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά που δια­κρί­νουν τον ΟΗΕ ε­πι­χει­ρεί­ται να «με­τα­δο­θούν» και στην έν­νοια της ΜΚΟ. Ό­τι δη­λα­δή, βρί­σκο­νται μα­κριά α­πό τα συμ­φέ­ρο­ντα των κρα­τών και α­γω­νί­ζο­νται για έ­να κα­λύ­τε­ρο, πιο… αν­θρώ­πι­νο κό­σμο.

Αυ­τό που ε­πί­σης ε­πι­χει­ρεί­ται εί­ναι η προ­σπά­θεια σύν­δε­σης «το­πι­κών» και «διε­θνών» ΜΚΟ με τον ΟΗΕ σε έ­να ευ­ρύ­τε­ρο δί­κτυο, ό­πως και με την «ε­πι­ση­μο­ποί­η­ση» τους, με την πα­ράλ­λη­λη συμ­με­το­χή αρ­κε­τών α­πό αυ­τές σε δια­σκέ­ψεις του, ό­πως σε αυ­τή «για τα αν­θρώ­πι­να δι­καιώ­μα­τα», (Βιέν­νη ’93), για την «κοι­νω­νι­κή α­νά­πτυ­ξη», (Κο­πεγ­χά­γη ’95), «για τις γυ­ναί­κες», (Πε­κί­νο ’95). Το πό­σο ση­μα­ντι­κή εί­ναι η ύ­παρ­ξη και λει­τουρ­γί­α των ΜΚΟ, για τους εξου­σια­στές, φαί­νε­ται και α­πό το γε­γο­νός πως η ευ­ρω­πα­ϊ­κή ε­πι­τρο­πή δε­χό­ταν προ­τά­σεις, ως «ευ­ρω­πα­ϊ­κά σχέ­δια συ­ζη­τή­σε­ων που υ­λο­ποιούν οι ΜΚΟ…». Τα θέ­μα­τα, α­φο­ρού­σαν, την ευ­ρω­πα­ϊ­κή δια­κυ­βέρ­νη­ση, ι­θα­γέ­νεια, το κοι­νω­νι­κό μο­ντέ­λο και γε­νι­κό­τε­ρα προ­τά­σεις με στό­χο την πιο εύ­ρυθ­μη και ι­κα­νο­ποι­η­τι­κό­τε­ρη λει­τουρ­γί­α της Ευ­ρω­πα­ϊ­κής Έ­νω­σης.

Οι ΜΚΟ στη­ρί­ζο­νται ε­πί­σης σε ε­πι­χο­ρη­γή­σεις α­πό κρα­τι­κούς προ­ϋ­πο­λο­γι­σμούς, αλ­λά και σε χρη­μα­το­δο­τή­σεις α­πό κόμ­μα­τα, ι­δρύ­μα­τα και ορ­γα­νι­σμούς, πο­λυε­θνι­κές ε­ται­ρί­ες κ.λπ. (ΝΑ­ΤΟ, ΕΕ, ί­δρυ­μα Ford, ΔΝΤ, συ­γκρό­τη­μα Le Monde κ.α.). Η σχέ­ση φυ­σι­κά ό­λων των πα­ρα­πά­νω, εί­ναι αμ­φί­δρο­μη.

Ποια ε­ται­ρί­α δεν θα ή­θε­λε να έ­χει την τα­μπέ­λα τoύ ό­τι «δεν βρω­μί­ζει το πε­ρι­βάλ­λον», α­πό την Greenpeace, (η ο­ποί­α βέ­βαια έ­χει κα­τη­γο­ρη­θεί στο πα­ρελ­θόν για με­ρο­λη­πτι­κή δια­μαρ­τυ­ρί­α, ι­διαί­τε­ρα στα θέ­μα­τα των πυ­ρη­νι­κών). Ποιο κρά­τος δεν θα ή­θε­λε να συ­νερ­γα­στεί με ΜΚΟ, για ζη­τή­μα­τα που το α­φο­ρούν; Στον ελ­λα­δι­κό χώ­ρο για πα­ρά­δειγ­μα και για την προ­ώ­θη­ση του ε­θε­λο­ντι­σμού (όπως για παράδειγμα τον ερχομό του 2004), τα υ­πουρ­γεί­α Παι­δεί­ας, Ε­σω­τε­ρι­κών, Δη­μο­σί­ας Τά­ξης και Ε­μπο­ρι­κής Ναυ­τι­λί­ας, συ­νερ­γά­σθηκαν με τους «Για­τρούς Χω­ρίς Σύ­νο­ρα» και τον «Ελ­λη­νι­κό Ε­ρυ­θρό Σταυ­ρό», προ­κει­μέ­νου να προ­ω­θή­σουν το πρό­γραμ­μα «προ­στα­τεύ­ω τον ε­αυ­τό μου και τους άλ­λους».

Έ­να α­κό­μη πα­ρά­δειγ­μα αυ­τής της αμ­φί­δρο­μης σχέ­σης, εί­ναι οι αν­θρω­πο­σφα­γές στη νέ­α Γιου­γκο­σλα­βί­α. Εί­ναι γνω­στό πως πριν τις στρα­τιω­τι­κές ε­πι­χει­ρή­σεις, αρ­κε­τές ΜΚΟ εί­χαν δρα­στη­ριο­ποι­η­θεί στην πε­ριο­χή του Κοσ­σό­βου και οι ο­ποί­ες εί­χαν ζη­τή­σει στρα­τιω­τι­κή ε­πέμ­βα­ση. Α­ξιω­μα­τού­χοι του ΝΑ­ΤΟ, α­νέ­φε­ραν πως στή­ρι­ξαν τις ε­πεμ­βά­σεις σε εκ­θέ­σεις από ΜΚΟ.

Η δια­μο­νή και ε­νερ­γο­ποί­η­ση τους σε κά­ποια συ­γκε­κρι­μέ­νη πε­ριο­χή ε­πί­σης, α­πο­τε­λεί και μια πρώ­της τά­ξε­ως «α­φορ­μή» ε­γκα­τά­στα­σης και πα­ρα­μο­νής και «ει­ρη­νευ­τι­κών στρατευ­μά­των» για την προ­στα­σί­α τους, ε­νώ και οι κα­τη­γο­ρί­ες οι ο­ποί­ες έ­χουν α­κου­στεί κα­τά και­ρούς ε­νά­ντια σε μέ­λη τους σε α­νά­λο­γες πε­ρι­πτώ­σεις, θα πρέ­πει να λαμ­βά­νο­νται υ­πόψη (σε­ξουα­λι­κή εκ­με­τάλ­λευ­ση, κα­τα­σκο­πεί­α κ.α).

Φυ­σι­κά, δεν θα μπο­ρού­σαν να λεί­πουν και α­πό το λε­γό­με­νο κί­νη­μα α­ντι – πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης, ό­που η λει­τουρ­γί­α τους ο­ρί­ζε­ται μέ­σα α­πό την κα­τά­θε­ση προ­τά­σε­ων και πραγ­ματοποίηση κινήσεων, που στό­χο έ­χουν έ­να σύγ­χρο­νο κρά­τος, με «πιο αν­θρώ­πι­νες» συν­θή­κες ε­πι­βο­λής και κα­τα­πί­ε­σης. Α­πό την κα­τάρ­γη­ση των χρε­ών φτω­χών κρα­τών και την φαρ­μα­κευ­τι­κή και οι­κο­νο­μι­κή βο­ή­θεια στην Α­φρι­κή μέ­χρι την υ­πο­στή­ρι­ξη δια­φό­ρων συμ­φω­νιών, π.χ. του Κυό­το. Τα συ­νέ­δρια του Πόρ­το Α­λέ­γρε, στα ο­ποί­α συμ­με­τεί­χαν ε­κα­το­ντά­δες Μη Κυ­βερ­νη­τι­κές Ορ­γα­νώ­σεις, α­να­δει­κνύ­ουν ε­πί­σης το ρό­λο τους, μέ­σα στο γε­νι­κό­τε­ρο παι­χνί­δι. Αρ­κεί να α­να­φερ­θεί, πως στο δεύ­τε­ρο συ­νέ­δριο που συμ­με­τεί­χαν πά­νω α­πό 900 ΜΚΟ και το ο­ποί­ο έ­γι­νε υ­πό την αι­γί­δα της Πα­γκό­σμιας Τρά­πε­ζας, συμ­με­τεί­χαν ε­πί­σης κόμ­μα­τα, βου­λευ­τές και υ­πουρ­γοί κρα­τών.

Οι σχέ­σεις τώ­ρα, των στε­λε­χών τους με τους ε­πί­ση­μους φο­ρείς ε­ξου­σί­ας εί­ναι γνω­στός, Για πα­ρά­δειγ­μα, έ­νας πρώ­ην υ­φυ­πουρ­γός πε­ρι­βάλ­λο­ντος στον ελ­λα­δι­κό χώ­ρο, ο Η. Ευ­θυ­μιό­που­λος υ­πήρ­ξε πρό­ε­δρος της Green­­peace, ε­νώ ο Μπερ­νάρ Κου­σνέρ, α­πό τους ι­δρυ­τές των «Για­τρών Χω­ρίς Σύ­νο­ρα», διε­τέ­λε­σε πέ­ρα α­πό υ­φυ­πουρ­γός υ­γεί­ας της Γαλ­λί­ας και πο­λι­τι­κός διοι­κη­τής του Κοσ­σό­βου.

Ο α­ριθ­μός των ΜΚΟ, συ­νε­χώς αυ­ξά­νε­ται. Το 2002 μό­νο στην Ευ­ρω­πα­ϊ­κή  Έ­νω­ση, είχαν κα­τα­γρα­φεί πε­ρισ­σό­τε­ρες α­πό 1 ε­κα­τομ­μύ­ριο, ε­νώ πε­ρισ­σό­τε­ροι α­πό 7.000.000 άν­θρω­ποι α­πα­σχο­λού­νταν σε αυ­τές. Στον ελ­λα­δι­κό χώ­ρο, ε­πί­ση­μα υ­πήρ­χαν πε­ρισ­σό­τε­ρες α­πό 130 Μη Κυ­βερ­νη­τι­κές Ορ­γα­νώ­σεις, οι ο­ποί­ες είχαν ε­πι­χο­ρη­γη­θεί με πε­ρί­που εν­νέ­α ε­κα­τομ­μύ­ρια ευ­ρώ. Α­πό τους «έλ­λη­νες για­τρούς χω­ρίς σύ­νο­ρα», και την το­πι­κή Greenpeace, μέ­χρι τον «Ό­μι­λο για προ­βλη­μα­τι­σμό της κοι­νω­νί­ας», με ι­δρυ­τή (το 1992) τον ί­διο τον Κ. Ση­μί­τη και το το­πι­κό πα­ράρ­τη­μα της ATTAC.

Σε κα­μί­α πε­ρί­πτω­ση δεν α­φο­ρί­ζε­ται η διά­θε­ση του κά­θε αν­θρώ­που να προ­σφέ­ρει στον συ­νάν­θρω­πο του. Η υ­λι­κή βο­ή­θεια η ο­ποί­α προ­σφέ­ρε­ται σε αν­θρώ­πους οι ο­ποί­οι βρί­σκο­νται σε στά­διο ε­ξα­θλί­ω­σης, α­πό διά­φο­ρες «ε­ξει­δι­κευ­μέ­νες σε αυ­τόν τον το­μέ­α» ΜΚΟ, κα­θώς και η προ­σφο­ρά σε ε­πί­πε­δο ια­τρι­κο­φαρ­μα­κευ­τι­κής πε­ρί­θαλ­ψης, κά­θε τι άλ­λο πα­ρά με­μπτό θα μπο­ρού­σε να χα­ρα­κτη­ρι­στεί. Το πρό­βλη­μα εί­ναι το γε­γο­νός πως αυ­τή η σύμ­φυ­τη αν­θρώ­πι­νη διά­θε­ση, ε­γκλω­βί­ζε­ται μέ­σα σε μη­χα­νι­σμούς οι ο­ποί­οι ου­σια­στι­κά α­να­πα­ρά­γουν την κα­τά­στα­ση την ο­ποί­α υ­πο­τί­θε­ται πως θέ­λουν να α­ντι­με­τω­πί­σουν. Η λει­τουρ­γί­α αυ­τών των ορ­γα­νώ­σε­ων, σε κα­μί­α πε­ρί­πτω­ση δεν προ­ω­θεί την ρή­ξη με τις συν­θή­κες και τα δε­δο­μέ­να ε­κεί­να, στα ο­ποί­α ο­φεί­λο­νται τα δει­νά των αν­θρώ­πων, αλ­λά α­ντί­θε­τα α­να­λαμ­βά­νουν το ρό­λο που τους α­να­λο­γεί, προ­κει­μέ­νου να πραγ­μα­το­ποι­η­θούν ο­μα­λό­τε­ρα οι ό­ποιοι κρα­τι­κοί σχε­δια­σμοί.

Κα­ταγ­γέλ­λο­ντας ο­ποιον­δή­πο­τε και ο,τι­δή­πο­τε δεν βρί­σκε­ται μέ­σα σε αυ­τά τα πλαί­σια, προ­βάλ­λουν και προ­ω­θούν τον α­γώ­να για έ­να κα­λύ­τε­ρο κρά­τος. Χρη­σι­μο­ποιώ­ντας γε­νι­κό­λο­γες έν­νοιες και ό­ρους ό­πως «α­γώ­νας για την κοι­νω­νί­α των πο­λι­τών», «οι άν­θρω­ποι πά­νω α­πό τα κέρ­δη» κ.λπ. ου­σια­στι­κά οι ΜΚΟ δεν α­πο­τε­λούν τί­πο­τε άλ­λο, πέ­ρα α­πό έ­να α­κό­μη γρα­νά­ζι στην κρε­α­το­μη­χα­νή.

Πολ­λοί εί­ναι οι άν­θρω­ποι, οι ο­ποί­οι έ­χουν κά­θε διά­θε­ση να πο­λε­μή­σουν για έ­να κα­λύ­τε­ρο αύ­ριο και στα­δια­κά τεί­νουν να με­τα­τρα­πούν σε δό­ντια αυ­τών των γρα­να­ζιών. Το να μπαί­νει κά­ποιος σε λο­γι­κές συν­διαλ­λα­γής, αλ­λά και γε­νι­κό­τε­ρης στή­ρι­ξης αυ­τών των μη­χα­νι­σμών, ση­μαί­νει αυ­τό­μα­τα πως αυ­τός ο «έ­νας άλ­λος κό­σμος που εί­ναι ε­φι­κτός» και σί­γου­ρα ο­ρα­μα­τί­ζο­νται και ο­νει­ρεύ­ο­νται πά­ρα-πά­ρα πολ­λοί, σι­γά-σι­γά με­τα­τρέ­πε­ται σε ε­φιάλ­τη. Έ­ναν ε­φιάλ­τη που δεν άλ­λα­ξε πο­τέ, που δεν έ­πα­ψε πο­τέ να υ­πάρ­χει.

Από την ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 4, Ιούνιος 2004

https://anarchypress.wordpress.com/2017/09/15/%CE%BC%CE%B7-%CE%BA%CF%85%CE%B2%CE%B5%CF%81%CE%BD%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B5%CF%83-%CE%BF%CF%81%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%83-%CE%BC%CE%BA%CE%BF/