Ηρώ Διώτη: Από το «λιγότερο» κακό στο χειρότερο

Και να που ζούμε λοιπόν εδώ, σ’ αυτή τη χώρα, μια ακόμα πρωτοτυπία. Στη χώρα  που αποτέλεσε και αποτελεί το βασικό πείραμα εφαρμογής της λιτότητας στην Ευρώπη, μέσω των περίφημων προγραμμάτων διάσωσης και με το σύνολο των αστικών κομμάτων- τον τελευταίο χρόνο και μέσω της παρούσας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ, που συντάχθηκε πλήρως με την κυρίαρχη αφήγηση- να τα υπηρετεί και εν τέλει να τα υιοθετεί.

Η τελευταία απόφαση του Eurogroup, για την επιβολή «κόφτη», αν δεν πιαστούν οι αριθμητικοί στόχοι για πλεονάσματα 3,5%, εγκαινιάζειμια καινούρια εποχή για το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Βαθαίνει όλο και περισσότερο την κρίση,θεσμοποιεί τη λιτότητα  και κλειδώνει επί της ουσίας την πιο νεοφιλελεύθερη εκδοχή του καπιταλισμού.

Τα αποτελέσματα είναι, δυστυχώς, προβλέψιμα: ακόμα περισσότερη φτώχεια, ακόμα μεγαλύτερη ανεργία, αύξηση των ανισοτήτων, ασυδοσία του κεφαλαίου. Αυτόςο αυτόματος μηχανισμός αποκλείει τις αυξήσεις μισθών ή δαπανών και αφήνει χώρο για τις ομαδικές απολύσεις, όταν το «μισθολογικό κόστος» κρίνεται εμπόδιο στην επίτευξη πλεονασμάτων. Αυτή η νέα συνθήκη  έρχεται να προστεθεί στην παραχώρηση με σκληρούς όρους –καλύτερα άνευ όρων–, δημόσιας γης και περιουσίας στο Ταμείο αποκρατικοποιήσεων, τα έσοδα του οποίου θα πηγαίνουν στην εξυπηρέτηση του χρέους1.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ υιοθετεί  πλήρως το μνημόνιο

Η επικοινωνιακή «γραμμή» της κυβέρνησης, ότι δεν υπάρχει περίπτωση να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός,διαψεύδεται από την ίδια την πραγματικότητα. Εφόσον  ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα είναι διαρκής, καιο «κόφτης» μόνιμος και πέραν του 2018, καθώς δε οι ρυθμοί ανάπτυξης δεν προβλέπεται να είναι πάνω από 4%, είναι προφανές ότι δεν μπορείς να έχεις έσοδα μόνο από την επιβολή φόρων και μάλιστα από τα συνήθη «υποζύγια». Συνεπώς, θα περικοπούν  δαπάνες2. Κι αν πιστέψουμε τους ισχυρισμούς του Υπουργού Οικονομικών, ότι δεν θα μειωθούν τα έξοδα για το κοινωνικό κράτος –πράγμα  δύσκολο, βεβαίως–, τότε θα περικοπούν μισθοί και συντάξεις.

«Ναι», θα απαντούσε η κυβέρνηση, «αλλά όλα τα παραπάνω θα συνοδεύονται κι από λύση για το χρέος της χώρας». Όμως, από τη μια, οι δανειστές δείχνουν με όλους τους τρόπους την απροθυμία τους γι’ αυτό.  Έπειτα, η όποια εξέλιξη μέχρι σήμερα  παραμένει σε επίπεδο διαβεβαιώσεων και ευχολογίων περί ελάφρυνσης (όχι διαγραφής) ή ευκολιών αποπληρωμής. Το κυριότερο: και καλή ρύθμιση για το χρέος να επιτευχθεί, η απαίτηση για πλεονάσματα, και τα μέτρα που θα τη συνοδεύουν, απλώς εξουδετερώνει την όποια λύση. Εκτός αν ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε λάθος όταν έλεγε με πόσο πόνο για την κοινωνία ισούνται τα πλεονάσματα, όταν η ΝΔ τα πανηγύριζε.

Η ελληνική κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις, υιοθετεί  πλήρως το Μνημόνιο: δεν μπορεί να επικαλεστεί πια ότι της επιβάλλεται. Άλλωστε με τη λογική του μονόδρομου, με το διαβόητο «δεν υπάρχει εναλλακτική» πολιτεύεται. Όσο θα βαθαίνει η κρίση για τον κόσμο της εργασίας, για τα πληττόμενα στρώματα, τόσο το αδιέξοδο αυτής της πολιτικής θα αποκαλύπτεται – και θα δείχνει τα όρια του. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα που γεννήθηκε μέσα από τα κινήματα και από την ιδέα για ενότητα των δυνάμεων της Αριστεράς, ταυτίστηκε πλήρως με την πολιτική που αντιπάλευε χρόνια ολόκληρα.

Με μεγάλη ταχύτητα, που αναγνωρίζουν πια και οι αντίπαλοί του εκ δεξιών, ενσωματώνεται στο ίδιο το σύστημα που είχε ως σημαία του να ανατρέψει. Για την Αριστερά, η κυβέρνηση είναι  το μέσο για να προχωρήσει ο κοινωνικός μετασχηματισμός: όχι το μέσο για να διαχειριστεί αντιδραστικά, για τους εργαζόμενους, προγράμματα στη λογική του λιγότερου κακού, που εντός μνημονίου άλλωστε, δεν υπάρχει: με μαθηματική ακρίβεια, το λιγότερο κακό οδηγεί στο χειρότερο – σε χαμηλές προσδοκίες για τους πολλούς, σε παραίτηση και κυνισμό, σε φαινόμενα αντιπολιτικής-ήδη ισχυρά. Και στην ενίσχυση φωνών συντηρητικών και αντιδραστικών, που κραυγάζουν ότι όλοι είναι ίδιοι.

Το παράδειγμα του City Plaza

Σ’ αυτές λοιπόν τις συνθήκες, και παρά τις δυσκολίες, επείγει να ανορθωθεί ξανά το φρόνημα του κόσμου. Να οργανωθεί ξανά η κοινωνία στη βάση διεκδικήσεων για την καθημερινότητα των ανθρώπων – κι ένα τέτοιο παράδειγμα είναι ο Χώρος Φιλοξενίας ΠροσφύγωνCity Plaza. Eπείγει να συνεχιστεί (χωρίς βεβαιότητες και χωρίς ευκολίες) μια συζήτηση στο εσωτερικό της Αριστεράς, για το πώς θα βρει καινούριο βηματισμό και θα φανεί χρήσιμη. Επείγει να βρεθούν (να βρούμε!) καινούρια εργαλεία για το πώς ανατρέπεται μια ζοφερή και τόσο περιοριστική κατάσταση. Και πρόκειται για επιτακτική ανάγκη.

Είναι πρόδηλο πια ότι οι αλλαγές στην κοινωνία δεν θα έρθουν από τα πάνω, από κυβερνήσεις σε μια Ελλάδα και μια Ευρώπη που πράγματι αλλάζει – μετατρέπεται δηλαδή σε πνιγηρό βρόγχο για τους εργαζόμενους ανθρώπους και για τη νεολαία. Οι λύσεις θα έρθουν  από τον κόσμο που κινητοποιείται στη βάση των αναγκών του: αυτό μας δείχνει η εξεγερμένη Γαλλία. Συνεπώς, ή η κοινωνία θα σταματήσει αυτή την πολιτική, χτίζοντας ένα διαφορετικό παράδειγμα αλληλεγγύης και δημοκρατίας – ή θα εγκαθιδρυθεί ένα μέλλον δικομματικής εναλλαγής, με εφαρμογή της ίδιας όμως πολιτικής. Και αυτό, που το ζήσαμε ήδη, δεν θέλουμε να είναι η τύχη που μας επιφυλάσσεται.

 

1 Πέτρος Σταύρου, «Σε τι συμφωνία μας οδηγεί ο ΣΥΡΙΖΑ και πώς αυτή αλλάζει την Ευρώπη,RedNotebook,11.5.2016 http://rednotebook.gr/2016/05/se-ti-simfonia-mas-odigi-o-siriza-ke-pos-afti-allazi-tin-evropi-tou-petrou-stavrou/

2 Χρήστος Λάσκος, «Λιτότητα για πάντα», Alterthess, 14.5.2016 http://www.alterthess.gr/content/litotita-gia-panta-dieyrynomeni-sto-diinekes-ekmetalleysi-toy-hristoy-laskoy

http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/apo-ligotero-kako-sto-xeirotero