Τα παζάρια και οι αγορές της Ανατολής διατηρούν ακόμη κάτι το μαγικό για όσους μπορούν ακόμη να διακρίνουν πίσω από την πεζότητα και την κοινοτοπία της τυποποίησης. Χρώματα, αρώματα, ήχοι και ιστορίες που ξεπηδούν σε από κάθε γωνία. Από κάθε σπιθαμή γης και εξάπτουν τις αισθήσεις και τη φαντασία. Μονάχα την εικόνα να φέρει κάποιος στο μυαλό του αρκεί για να διαπιστώσει πως η ταχύτητα και η ευκολία δεν είναι το παν σε αυτή τη ζωή. Την ταχύτητα άλλωστε μπορείς να τη βρεις πάνω σε ένα μαγικό χαλί, μεταξωτό, γραμμένο από αμέτρητους κόμπους στα βάθη της Περσίας.
Αλλά η πικρή αλήθεια είναι πως κι αυτά ακόμη τα μαγικά χαλιά έχουν αποσυρθεί από την πραγματικότητα και από τη φαντασία. Κυρίως από τα δεύτερη γιατί η αλήθεια επίσης είναι ότι όσο δεν υπάρχουν στη φαντασία, αποκλείεται να εμφανιστούν και στην πραγματικότητα.
Κάπως έτσι πετάμε αβασάνιστα στην εξορία ότι μπορεί να έχει σχέση με το παραμύθι. Με το μύθο που μπορούσε να ανοίγει κλειστές πόρτες και θολούς ορίζοντες. Η σκληρότητα της εποχής μεταλλάσσεται και σε σκληρότητα των ανθρώπων. Η κοινωνία της αφθονίας και της αποξένωσης εκτοπίζει χωρίς ενδοιασμούς ότι δεν προσαρμόζεται στα καλούπια της ιδιοκτησίας και της ιδιώτευσης.
Δύο πράγματα δεν ανέχεται η σύγχρονη μηχανή της παγκοσμιοποιημένης ομοιομορφίας. Το παραμύθι και τη συλλογικότητα. Ο «ρεαλισμός» της ισοπέδωσης επιχειρεί να απονεκρώσει κάθε τι που δεν ανταποκρίνεται θετικά σε εξισώσεις κόστους οφέλους. Η περιπλάνηση θεωρείται σπατάλη χρόνου. Και χρόνος για χάσιμο δεν υπάρχει… Δεν υπάρχει χρόνος για την αναζήτηση της Ουτοπίας και φυσικά δεν υπάρχει και χώρος. Η έμπρακτη αμφισβήτηση των σύγχρονων δογματισμών είναι οι πτήσεις της φαντασίας. Είναι κάποια ξεχασμένα μαγικά χαλιά που βγαίνουν από ντουλάπες και πατάρια και μπορούν να ταξιδεύουν ελεύθερα χωρίς να αναγνωρίζουν σύνορα και τεχνητά όρια. Μπορούν και υπερπηδούν τα εμπόδια και δεν υποτάσσονται στους κανόνες και τους νόμους της φυσικής.
Οι παραμυθάδες της παλιάς εποχής πέρασαν στα περιθώρια της ιστορίας όπως οι παλιοί αλχημιστές. Μέσα στα στενά σοκάκια των παζαριών σε μέρη σκοτεινά και υπόγεια μπορείς όμως να τους ξανασυναντήσεις. Έστω κι αν σήμερα έχουν αντικατασταθεί από μοντέρνους τσαρλατάνους και παραχαράκτες θαυματοποιούς οι οποίοι στα εργαστήρια τους παρασκευάζουν ελιξίρια που καταπραΰνουν την αθεράπευτη ματαιοδοξία. Ελιξίρια για την αιώνια νεότητα, την ευτυχία, την επιτυχία. Διαλύματα και σκευάσματα που πειραματίζονται με τη μετατροπή του άνθρακα σε χρυσάφι…
Αιώνες προσπαθούν αλλά δεν τα έχουν καταφέρει. Ούτε ένας κόκκος χρυσού δεν έχει παραχθεί από τα ανόργανα υλικά που έχουν κατά καιρός μπει στη διαδικασία μετατροπής. Κι έτσι διαλύματα και σκευάσματα με νέα συστατικά προσπαθούν να παράγουν την πολυπόθητη χρυσόσκονη που θα απαλύνει τη δυστυχία και ίσως κορέσει για λίγο τη δίψα για πλούτο. Εκεί ανάμεσα σε καπνούς και μαγικά φίλτρα που παρασκευάζονται στα μυστικά της αγοράς υπόγεια συναντιέται ο πόθος για την αιώνια νεότητα με την αυταπάτη της ευτυχίας και της ευκολίας του πλουτισμού.
Το κυνήγι της μετατροπής των ευτελών υλικών σε πολύτιμους λίθους αποδεικνύεται έτσι το ατελέσφορο κυνήγι μιας Χίμαιρας που στο τέλος έχει υποτάξει την φαντασία και το όνειρο στην πεζότητα και την ευτέλεια που αντικατοπτρίζει η απολυτότητα της ύλης έστω κι αν αυτή ενσαρκώνεται και μέσα από άυλες και μη πραγματικές αξίες όπως το χρήμα. Γίνεται μέσο και σκοπός, δυνάστης και τύραννος. Ο απόλυτος παραγωγός των ψευδαισθήσεων ότι όλα μπορούν πωληθούν κι όλα μπορούν να αγοραστούν με βάση τη χρηματική συναλλαγή σε μια αυτοκρατορία των ψευδαισθήσεων…
Σε αυτές τις αγορές και στα ανατολίτικά παζάρια ίσως μπορείς να βρεις ακόμη κάποιο μαγικό χαλί. Ιπτάμενο και χωρίς τιμή. Άλλωστε τι ειδικό βάρος μπορεί να έχει η πλασμένη με απόλυτους υλικούς όρους ευτυχία μπροστά στην ελευθερία; Αν η ελευθερία ενσαρκώνεται από την άνευ συνόρων πτήση σε χώρο και σε χρόνο πέρα από το συμβατικό, μπορεί να είναι η ίδια η Ουτοπία. Αλλά αυτή η Ουτοπία έχει νόημα κι αξία μεγαλύτερο από την ψευδαίσθηση μιας ακαθόριστης ευτυχίας που εγκλωβίζεται σε σχέσεις εγχρήματες και σε όρους επιτυχίας.
Κάτι τέτοιες απόπειρες πτήσης δίνουν σάρκα και οστά στην ονειροπόληση και στην αναζήτηση της ίδιας της ζωής σε αντίθεση με το κυνήγι μιας αιώνιας νιότης συνδεδεμένης με αυταπάτες τις οποίες υπερβαίνει η ίδια η ανθρώπινη φύση και η φθαρτότητα της. Ίσως το καλύτερο ελιξίριο γι αυτήν την ίδια την αιωνιότητα είναι να μπορέσουμε να ενεργοποιήσουμε τη φαντασία και το όνειρο μέσα σε αυτές τις συνθήκες της καταστροφής. Όπως η Αναγέννηση διαδέχθηκε το Μεσαίωνα έτσι και η πορεία προς την Ουτοπία μπορεί να γεννηθεί μέσα στα σπλάχνα της βαρβαρότητας, αλλά για να γίνει αυτό πρέπει κι εμείς να είμαστε προετοιμασμένοι κι έτοιμοι για τις επίγειες μάχες οι οποίες θα εόιναι οι προπομποί για τις πτήσεις στην ελευθερία…
Μάκης Γεωργιάδης
http://tsak-giorgis.blogspot.gr/2013/01/terra-incognita_16.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου