Παλιά τοπωνύμια περιοχών της Αττικής

Εκτός από τον τοίχο… και ο τόπος στην Αττική έχει τη δική του ιστορία. Μία ιστορία – όχι και τόσο μακρινή – όμως ξεχασμένη.

Το μεγαλείο ενός τόπου, δεν μετριέται με το μήκος του και το πλάτος του αλλά, με την ηλικία του και την ιστορία του! Μια ιστορία βαριά… όπως η ιστορία όλης της Ελλάδας!!!
Η αλλαγή κάθε εποχής αγγέλλεται από των ανθρώπων τα έργα! Επειδή, είναι κάπως αργά να διορθώσουμε τα έργα μας… ας ρίξουμε μια ματιά σ’ αυτά τα έργα πριν από την επέμβασή μας… Για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι…

Κηφισιά: Κατά την αρχαιότητα, αποτελούσε τον ομώνυμο Αττικό Δήμο της Ερεχθηίδος. Το λογοπαίγνιο που προέκυψε από τους Νεοέλληνες, θεωρεί πως η ονομασία Κηφισιά Αττικής προέρχεται από την έκφραση “εκεί-φυσά”, “κει-φυσά”, ”Κηφισά”, “Κηφισιά”. Το έμβλημα του δήμου κοσμεί η προτομή του Μενάνδρου του Κηφισέως, δραματοποιού της αρχαίας Αττικής που κατάγονταν από τη Κηφισιά.

Πεντέλη: Το όνομά της προέρχεται από το Πεντελικόν Όρος, το οποίο κατά την αρχαιότητα λεγόταν Βριλησσός ή Βριληττός. Όλη αυτή η περιοχή της Βορειοανατολικής Αττικής, ήταν (και είναι) πάρα πολύ πλούσια σε νερά! Μάλιστα, όλοι αυτοί οι Δήμοι, οι οποίοι βρίσκονται γύρω από το Πεντελικόν Όρος “κυκλώνονταν” από πέντε (5) έλη. Εξού και το τοπωνύμιο “Πεντέλη”.  Στην Πεντέλη, μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1980, υπήρχε η λίμνη “Βουλισμένη” ή “Μαγεμένη Λίμνη”.  Σ’ αυτήν τη λίμνη, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες,  ζούσαν οι νεράιδες και πνίγονταν μυστηριωδώς οι λουόμενοι. Εκεί έκανε βαρκάδα η δούκισσα της Πλακεντίας και είπαν ότι δημιουργήθηκε από μετεωρίτη…

Αγά Βρύση : Η πλατεία ΑΓ. Παντελεήμονα. (Εκεί όπου  διασταυρώνονται σήμερα οι οδοί Αχαρνών και Πιπίνου, βρισκόταν μία από τις πιο περίτεχνες βρύσες. Ήταν μια πέτρινη θολωτή κρήνη, φτιαγμένη από πελεκητές πέτρες και είχε δύο κρουνούς. Εκεί, βρισκόταν το κτήμα του Αλί Αγά.)

Αγάμων : Η πλατεία Αμερικής

Αγελάδες : Σημείο του κήπου του Ζαππείου προς το τέρμα της οδ. Ηρώδου του Αττικού. (Η περιοχή ήταν χέρσα κι έβοσκαν εκεί αγελάδες.)

Αγιότρηση : Περιοχή στο Ίλιον

Αγχεσμός : Μέχρι το 1832 ο Λυκαβηττός, μετά τα Τουρκοβούνια

Αέρηδες : Τέρμα της Αιόλου

Αλώνια : Πλατεία Θησείου

Αμπατζήδικα : Τσαρουχάδικα, ονομασία της οδού Πανδρόσου στο Μοναστηράκι

Αναφιώτικα : Συνοικία της Αθήνας στη βορειανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης στα όρια της συνοικίας της Πλάκας

Ασπροχώματα : Νότια της Πέτρου Ράλλη, από την Αγία Άννα μέχρι τη Νίκαια

Βαριές : Κάτω Κηφισιά

Βατραχονήσι : τμήμα μεταξύ του Παναθηναϊκού Σταδίου και του Παγκρατίου. (Το Βατραχονήσι ήταν νησί του ποταμού Ιλισού κάτω από το Ζάππειο, στην περιοχή του Ολυμπιείου, εκεί που σήμερα βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του Εθνικού Γυμνασιακού Συλλόγου.  Αποτελούσε μια κατάφυτη επίπεδη λωρίδα γης ανάμεσα στις δύο όχθες του ποταμού που διασχίζει σήμερα υπόγεια τη πόλη. Το Βατραχονήσι εκτεινόταν μπροστά από το Παναθηναϊκό Στάδιο, στην είσοδο του Παγκρατίου και πιο συγκεκριμένα στην οδό Αγίου Σπυρίδωνος.)

Βοϊδολίβαδο : Περιοχή της Φαληρικής Παραλίας, στο τέρμα της λεωφόρου Συγγρού

Βουρλοπόταμος : Η Αμφιθέα

Βοϊδοπνίχτης : Χείμαρρος που κατέβαινε από το Λυκαβηττό

Βρωμολίμνη: Λίμνη Βουλιαγμένης (λόγω των ιχνοστοιχείων που είχε κι έχει – ιαματικά νερά)

Γούβα : Αθηναϊκή συνοικία που εκτείνεται από το Α’ Νεκροταφείο ως την περιοχή της Δάφνης

Δαρδανέλια: Τοπωνύμιο περιοχής του κέντρου της Αθήνας στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου, Βουκουρεστίου και Κριεζώτου

Δεκοχτούρα: Ονομασία υψώματος απέναντι από το Γηροκομείο στη λεωφόρο Κηφισίας

Δικηγορικά : περιοχή στη Γλυφάδα

Δράκος: Το λιμάνι του Πειραιά.  (Το λιμάνι του Πειραιά, κατά τον Μεσαίωνα ονομαζόταν Πόρτο Δράκο. Η ονομασία σύμφωνα με του θρύλους, προέκυψε γιατί θεωρούσαν τους δράκους ανθρώπους, τεράστιους σε μέγεθος, οι οποίοι είχαν τη δύναμη να μεταμορφώνονται σε ανθρωπόμορφους λέοντες).

Ελαιοτριβεία: Περιοχή στη συμβολή των λεωφόρων Κωνσταντινουπόλεως και Αθηνών και της οδού Σερρών

Εφοριακά : Οικισμός του Δ. Αλίμου

Θεόσπιτα: Ονομασία της περιοχής της Πειραϊκής Χερσονήσου, μεταξύ της Νέας Καλλίπολης και της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων

Θων: Ονομασία της περιοχής του τέρματος των λεωφόρων Βασιλίσσης Σοφίας και Αλεξάνδρας, στους Αμπελόκηπους, όπου υπήρχε η έπαυλη του Θων, επιμελητή των ανακτόρων επί Γεωργίου Α!

Καρβουνιάρικα : Το βορειοδυτικό άκρο του λιμένος Πειραιώς

Κατσικάδικα : Γύρω από την εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης στα Κάτω Πετράλωνα, δηλ. η περιοχή μεταξύ της οδού Πειραιώς και της γραμμής του τρένου των ΗΣΑΠ

Κατσιπόδη : Νέος Κόσμος

Κερατόπυργος : Γειτονιά του Κερατσινίου

Κλωναρίδη : περιοχή στα Κάτω Πατήσια

Κουκουριάνοι: Περιοχή από τα Νέα Λιόσια μέχρι το Καματερό στους πρόποδες του Αιγάλεω

Καρακούσι: Τουρκική ονομασία της Δυτικής πλευράς του Αρείου Πάγου

Κόκκινα χώματα: Περιοχή στους Αμπελοκήπους

Κουκουβάουνες: H Μεταμόρφωση

Λαδοξύστης : Η Αγίας Άννης και η γύρω περιοχή, στα όρια του Αιγάλεω

Λεβίδη : περιοχή της οδού Πατησίων, μεταξύ των οδών Κεφαλληνίας και Αγ. Μελετίου

Λυκότρυπα : Η Λυκόβρυση

Μαγκουφάνα : Ανάμεσα Πεύκη και Μαρούσι

Μουνιχία : Το Τουρκολίμανο. (Αρχαιολόγοι και ιστορικοί τοποθετούσαν τον λιμένα της Μουνιχίας στο σημερινό λιμένα Ζέας (Πασαλιμάνι) και θεωρούσαν λιμένα της Ζέας τον σημερινό κεντρικό λιμένα του Πειραιά)

Μποστάνια Αράπικα: Οι Τζιτζιφιές

Μπύθουλας : Η περιοχή του Κολωνού όπου υπήρχαν λιμνάζοντα νερά (…εκεί που διέπρεψε η Μαντάμ-Σουσού…)

Ναξιώτικα : περιοχή του Δήμου Γαλατσίου

Νταμαράκια : Περιοχή στο Δήμο Αιγάλεω

Παντρεμενάδικα : Ονομασία της βορειοδυτικής περιοχής του Αρδηττού όπου επί βασιλέως Γεωργίου Α! Εκεί, υπήρχαν κέντρα αναψυχής που σύχναζαν τα ζευγαράκια

Πευκάκια : το πίσω μέρος από τον ιερό ναό του Αγ. Νικολάου, επί της οδού Ασκληπιού

Πήδημα της γριάς : Πρώην ρέμα στον Βύρωνα, σήμερα οι οδοί Καΐστρου και Ταταούλων. (Στην περιοχή της Ζωοδόχου Πηγής υπήρχαν 2 χείμαρροι, οι οποίοι ξεκινούσαν
από το σημείο που ήταν γνωστό σαν «της γριάς το πήδημα».
Ο ένας διέσχιζε τη σημερινή Νέα Ελβετία και μέσω της οδού Κύπρου έφτανε στη σημερινή πλατεία Μαρτάκη (Δεληολάνη) και ο άλλος διέσχιζε την οδό Μεσολογγίου και κατέληγε στη ίδια πλατεία.)

Ποδαράδες: Η Νέα Ιωνία

Ποδονίφτης: Ν. Χαλκηδόνα

Τραυλός: Περιοχή στη Δροσιά Αττικής

Τσαλαβούτα : Το κομμάτι της Λεωφόρου Κηφισού στο Περιστέρι

Τσουλιάστρα ή Τσουλήθρα : Λείος και επικλινής βράχος βορειοδυτικά του Αστεροσκοπείου της Αθήνας, δίπλα στην εκκλησία της Αγ. Μαρίνας.

Χεζολίθαρο: Περιοχή μεταξύ Μεταξουργείου και Κεραμεικού

Χεζοπόταμο : Η Βουκουρεστίου, ακριβώς στην καρδιά της, εκεί που σήμερα παίζουν οι πιο ακριβές βιτρίνες της πόλης!!! (Πριν από την χάραξη του δρόμου, περνούσε από εκεί ο “Χεζοπόταμος”  που παρέπεμπε κατευθείαν στην έλλειψη αποχετευτικού δικτύου. Ο κακόηχος ποταμός κατέληγε στο ρέμα του Βοϊδοπνίχτη που βρισκόταν στη σημερινή Σταδίου!…

Εκείνο που λείπει από την εποχή μας, είναι η γνώση της ιστορίας μας, τα “γιατί” και τα “πως”…

https://iskra.gr/%cf%80%ce%b1%ce%bb%ce%b9%ce%ac-%cf%84%ce%bf%cf%80%cf%89%ce%bd%cf%8d%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%cf%80%ce%b5%cf%81%ce%b9%ce%bf%cf%87%cf%8e%ce%bd-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b1%cf%84%cf%84%ce%b9%ce%ba%ce%ae%cf%82/