ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ...ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ!

(Παρ. 2/10/15 - 12:18)

ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΕΚΛΟΓΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΛΑΕ

Του ΓΙΑΝΝΗ ΧΛΙΟΥΝΑΚΗ*

Μετά την πλημμυρίδα ακολουθεί η άμπωτις. Το πέρασμα από τη μια στην άλλη ήταν πάντα μια πικρή και επικίνδυνη "στιγμή". Μια τέτοια κατάσταση ζούμε σήμερα, σε κλίμακα και διάσταση ιστορική ίσως, και πάντως πρωτόγνωρη για τους περισσότερους από μας. Αν κάτι δε χρειάζεται τούτη την ώρα είναι η τακτική της στρουθοκαμήλου και λόγια παρηγοριάς. Ναι, η υπόθεση με την οποία συνδεθήκαμε δέχθηκε ένα ισχυρό πλήγμα, ένα πλήγμα που μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες, μπορεί να είναι θανάσιμο, στην ατομική διαδρομή αρκετών ανθρώπων

. Γιατί βέβαια, μαζί με και μέσα στα νέα μνημόνια και τα νέα μέτρα, περνά τώρα η δολοφονία της Ελπίδας, της πολύτιμης αίσθησης του "εμείς μπορούμε". Εδώ η ενοχή μιας ηγεσίας που συγκροτείται από αριβίστες και μύωπες τακτικιστές, της οποίας την ικανότητα να κάνει κακό είχαμε, κάποιοι, υποτιμήσει. Από 'δω και η οδύνη,να βλέπουμε δικούς μας ανθρώπους στην "άλλη όχθη", έχοντας υποκύψει, με το πρώτο, στα θέλγητρα της ξένης Εξουσίας. Αντίθετα με αυτούς, χρειάζεται τώρα να επαναβεβαιώσουμε την προσήλωση στο δικό μας "προαπαιτούμενο", στη δέσμευσή μας στην υπόθεση της αριστερής ανασύνταξης. Η ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ δε θα είναι ένα μεμονωμένο επεισόδιο, μια κραυγή διαμαρτυρίας που τη διαδέχθηκε η σιωπή. Ο ιστός της σημαίας της Αυτοπεποίθησης και της Ελπίδας έχει λυγίσει, όμως εμείς δεν την αφήσαμε, σε πρώτο χρόνο, να πέσει χάμω και στη συνέχεια θα τη σηκώσουμε ψηλά. Αυτή η δέσμευση είναι το πρωταρχικό αυτή τη στιγμή.Συνεχίζουμε!

Συνεχίζουμε... όμως χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, πολύ περισσότερη αυτεπίγνωση -σ' αυτό τώρα όλοι συμφωνούν. Να προχωρήσει λοιπόν, με περισσότερη επιμονή και σε μεγαλύτερο βάθος, η κριτική και η αυτοκριτική. Πολύ περισσότερο όταν για τόσο λίγο χάθηκε η κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, μια απώλεια που προκαλεί πάρα πολλά όσο και δυσεπίλυτα προβλήματα. Η αναγκαία αυτή συζήτηση όμως κινδυνεύει να είναι άστοχη αν περιοριστεί στην απαρίθμηση και την καταγραφή των αδυναμιών, όλων όσων δεν έγιναν ή δεν έγιναν σωστά στο διάστημα που προηγήθηκε. Μια τέτοια κριτική σε κάθε περίπτωση θα ήταν επιδερμική αφού θα αφορούσε, κατά κύριο λόγο, αποφάσεις που πάρθηκαν και ενέργειες που έγιναν σε συνθήκες αφόρητης πίεσης, συνθήκες που καθιστούν πολλά από τα λάθη αναπόφευκτα. Το κυριότερο όμως είναι ότι μια τέτοια συζήτηση θα αποσπούσε την προσοχή και θα υποβάθμιζε το καίριο ζήτημα, το κεντρικό πρόβλημα που βρίσκεται μπροστά μας και γύρω από το οποίο περιστρέφονται όλα τα άλλα. Πρόκειται βέβαια για την πρώτη αποκρυστάλλωση της φυσιογνωμίας της ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ, ένα πρόβλημα ζωτικής σημασίας και ταυτόχρονα εξαιρετικά δύσκολο. Δε θα επαναλάβουμε γενικής ισχύος επιχειρήματα, οι σκόρπιες επισημάνσεις που ακολουθούν αφορούν το δικό μας τόπο και χρόνο.

Ποια ήταν αλήθεια η βασική μας δυσκολία, δυσκολία αξεπέραστη, σ’ αυτή την «εξπρές» εκλογική μάχη; Το δικό μας μήνυμα έφτανε –όσο έφτανε- σε ανθρώπους που έχουν, για πεντέμισι χρόνια, σκληρά δοκιμαστεί και γίνονταν αντιληπτό ως κάλεσμα για είσοδο σε μια νέα, άγνωστης διάρκειας και έκβασης, περιπέτεια και δοκιμασία! Είχαν άδικο εκείνοι που το αντιλαμβάνονταν έτσι –και ανεξάρτητα από την επίδραση μιας κατακλυσμιαίας προπαγάνδας αποσιώπησης, λοιδορίας, διαστρέβλωσης και τρομοκράτησης; Σίγουρα όχι! Σε περιπέτεια και δοκιμασία καλέσαμε και καλούμε, ελπιδοφόρα βέβαια και λυτρωτική απέναντι στην ένταση της μνημονιακής καταιγίδας. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν επρόκειτο για μια ανέξοδη «ψήφο διαμαρτυρίας», για μια εύκολη επιλογή, κάθε άλλο! Ένα κάλεσμα σαν το δικό μας, για να έχει την προσδοκώμενη απήχηση, χρειάζεται μια ευρύτερη αναφορά, μια στέρεη βάση. Η ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ έκανε, με την Προγραμματική Διακήρυξη και με τη συνολική προεκλογική της παρουσία, μια γόνιμη προσπάθεια συγκρότησης αυτής της βάσης, της δικής μαςεπαγγελίας προς την ελληνική κοινωνία. Σίγουρα πρόκειται μόνο για το πρώτο βήμα, το έργο βρίσκεται μπροστά μας. Αλλά ο χρόνος δεν είναι σύμμαχός μας, τουλάχιστον σ’ αυτό το θέμα.

Επιπρόσθετα, είναι έργο πολύ δύσκολο. Εδώ δεν υπάρχει «πεπατημένη» για να ακολουθήσουμε, ούτε ακόμη θέμα επιλογής δρόμου. Ο δικός μας δρόμος –όσο κι αν αυτό ακούγεται υπερφίαλο και αταίριαστο με τη σημερινή μας κατάσταση- θα ανοιχτεί από εμάς τους ίδιους … ή δε θα ανοιχτεί καθόλου. Αυτή τη σκληρή αλήθεια έντονα υπογραμμίζει το τρομακτικό κενό στα αριστερά του πολιτικού φάσματος. Η ευκολία με την οποία η ηγεσία και μεγάλο μέρος των στελεχών της βάσης του ΣΥΡΙΖΑ περνούν στην απέναντι όχθη, η αυτοακύρωση του ΚΚΕ –άκρως θλιβερή αλλά και ενδιαφέρουσα περίπτωση στην οποία μια «αριστερή λογοκοπία» προσπαθεί να συγκαλύψει την πιο μηδαμινή και μικρόψυχη επιδίωξη της «περίφραξης της κληρονομημένης ιδιοκτησίας»- αλλά και το μετέωρο βήμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ ανάμεσα στο λεκτικό φετιχισμό της «ρήξης και ανατροπής» και τις προκλήσεις μιας γνήσια μετωπικής πολιτικής, όλα τούτα μαζί βέβαια με τη δική μας ανεπάρκεια είναι πάρα πολλά για να μένει η σκέψη κλειστή σε γενικότερους προβληματισμούς.

Περισσότερο από ένα τέταρτο του αιώνα έχει περάσει από το τρομερό ’89. Στο διάστημα αυτό οι συγκλονιστικές αλλαγές στην Τεχνολογία, στην Εργασία, στην Επικοινωνία αγκάλιασαν ολόκληρο τον κόσμο, μετασχηματίζοντας την καθημερινότητα δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Σε όλα τα επίπεδα, από το περιφερειακό μέχρι το πλανητικό, εκδηλώθηκαν με εκρηκτικό τρόπο όλες οι παλιές και νέες αντιφάσεις του Καπιταλισμού, καταδείχθηκε η πλήρης ακαταλληλότητά του για τη συμβίωση ανθρώπων και λαών. Κι όμως, αν περιοριστούμε στην Ευρώπη, βλέπουμε το καράβι της Αριστεράς να παραμένει προσαραγμένο στα αβαθή, χωρίς να μπορεί, χωρίς να τολμά να ανοιχτεί σε «αχαρτογράφητα νερά». Το τέλος του ιστορικού Κομμουνισμού, μαζί μ’ αυτό της Σοσιαλδημοκρατίας, δημιούργησε ένα κενό, σε ότι αφορά την πολιτική εκπροσώπηση του κόσμου της μισθωτής εργασίας, που δε λέει να καλυφθεί.

Κληρονομιά δική μας είναι βέβαια όλα αυτά. Αλλά θα πρέπει να προσθέσουμε και την «εγχώρια εσοδεία» των δύο δεκαετιών που προηγήθηκαν από το ξέσπασμα της κρίσης, δεκαετίες παραγωγικής και κοινωνικοπολιτικής κατάρρευσης. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Το «Μακεδονικό», το Χρηματιστήριο, την Ολυμπιάδα, την καλυμμένη πρώτα και ανοικτή μετά φασιστική επέλαση, τους «αστέρες» που έλαμψαν στο πολιτικό και κοινωνικό στερέωμα, τον εμπλουτισμό της ελληνικής γλώσσας με τη λέξη λαμόγιο… Όλα αυτά δε βρίσκονται πίσω μας , τα έχουμε μαζί μας. Η περιπλάνηση στην έρημο κράτησε πάρα πολύ και σημάδια της όλοι κουβαλάμε. Μετά ήρθε ο σεισμός και όλα έγιναν γρήγορα, πολύ γρήγορα για να αφομοιωθεί η εμπειρία.

Δεν έχουμε λοιπόν πολλά να αντιγράψουμε. Από καταρρεύσεις και χρεωκοπίες ερχόμαστε και ψηλαφητά αναζητούμε να βρούμε και να δώσουμε στίγμα. Σίγουρα το «αντιμνημονιακό» δεν αρκεί. Όχι γιατί ο αντιμνημονιακός αγώνας χάνει την επικαιρότητα και την προτεραιότητά του, κάθε άλλο! Αλλά γιατί τα μνημόνια δεν είναι απλά πράξεις υποτέλειας. Είναι προγράμματα αναδιαμόρφωσης του συνόλου των κοινωνικών σχέσεων στη βάση των απαιτήσεων της καπιταλιστικής κερδοφορίας. Η αποτελεσματική απάντηση μόνο σε μια ανάλογα διευρυμένη βάση μπορεί να δοθεί. Κι ακόμη, με κάθε μνημονιακό μέτρο που μπαίνει σε εφαρμογή το κοινωνικό τοπίο μεταβάλλεται. Οι όροι και το περιεχόμενο του αγώνα μεταβάλλονται ανάλογα. Μετά από λίγο τα ίδια τα μνημόνια θα είναι δυσδιάκριτα κάτω από τον όγκο και το βάρος των συνεπειών τους. Πρέπει λοιπόν να προχωρήσουμε περισσότερο. Αλλά προς τα πού; Αυτή τη βασανιστική αναζήτηση, μαζί και την αμηχανία, αποτυπώνει νομίζω παραστατικά η κατακλείδα της Προγραμματικής Διακήρυξης, μιλώντας τια τη «σοσιαλιστική προοπτική». Μια τέτοια διατύπωση μας βρίσκει, νομίζω, όλους σύμφωνους. Ποιο νόημα όμως, ποιο περιεχόμενο δίνει καθένας από μας σ’ αυτή τη φράση; Και οι άνθρωποι γύρω μας τι ακριβώς αντιλαμβάνονται; Η απουσία του σοσιαλιστικού οράματος θέτει όρια και κρατά καθηλωμένους τους ανθρώπους. Το κενό αυτό όμως καμιά ρητορική δε μπορεί να καλύψει, μόνο το απόσταγμα της συλλογικής εμπειρίας.

Ας αποφύγουμε λοιπόν την απόδραση στο βασίλειο των λέξεων, τόσο βολική σε περιόδους αδυναμίας και τόσο συνηθισμένη στην Αριστερά. Ας επικεντρωθούμε στη συγκεκριμενοποίηση, τον εμπλουτισμό και την αλληλοσύνδεση των διακηρυγμένων προγραμματικών στόχων μας. Ας συγκροτήσουμε, σ’ αυτή τη βάση, όχι πια μια Διακήρυξη αλλά ένα Πολιτικό Πρόγραμμα, μια σημαία μάχης στο Σήμερα. Η συνολική απάντηση στη μνημονιακή επιδρομή, η βάση για την αναπτέρωση της Ελπίδας των εργαζόμενων, των ανέργων, των νέων και ταυτόχρονα το στίγμα και η φυσιογνωμία της ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ δεν μπορεί, νομίζω, να είναι άλλο από την επαγγελία και τη διεκδίκηση μιας νέας Μεταπολίτευσης, με βαθύ κοινωνικό απελευθερωτικό περιεχόμενο, μοναδική απάντηση σε μιας οικονομική, πολιτική και κοινωνική χρεωκοπία.

Οι σκόρπιες κριτικές παρατηρήσεις με τις οποίες κλείνει αυτό το σημείωμα φιλοδοξούν να συμβάλουν στη συγκρότηση ενός τέτοιου Προγράμματος μάχης. Αφορούν επομένως κρίσιμα μέτωπα στα οποία θα πρέπει να έχουμε παρουσία το επόμενο διάστημα. Η φυσιογνωμία που το κίνημά μας προσπαθεί να κατοχυρώσει καθορίζεται βέβαια όχι τόσο από εκείνα που θα αποτυπώσουμε στο χαρτί όσο από την αίσθηση που η δραστηριότητά μας θα αφήσει στην κοινωνία.

1. Η προεκλογική περίοδος συνέπεσε -ως γνωστόν- με τη δραματική έξαρση του μεταναστευτικού, σφραγισμένη από εκατόμβες θυμάτων, ανθρώπων -παιδιών και γυναικών κατά κύριο λόγο- που πνίγηκαν στην προσπάθεια τους να περάσουν τα σύνορα. Όλοι ελεεινολογούμε την άθλια Ουγγαρία με τους φράχτες στα σύνορά της. Πριν όμως φτιαχτεί φράχτης στα σύνορα της Ουγγαρίας είχε φτιαχτεί στα δικά μας, στον Έβρο. Μένει ανέγγιχτος ως σήμερα, σπρώχνοντας τους ανθρώπους στη θάλασσα και στο χαμό. Η Προγραμματική Διακήρυξη μιλά για το μεταναστευτικό και λέει σωστά πράγματα. Όμως, μέχρι σήμερα, δεν υψώσαμε φωνή: «ξηλώστε τώρα το φράχτη του θανάτου». Η παράλειψη είναι σημαντική. Και είχε κόστος…
2. Το πιο αδύνατο τμήμα της Προγραμματικής είναι χωρίς αμφιβολία αυτό που αναφέρεται στην Παιδεία. Δε λέμε τίποτα για κανένα από τα εκρηκτικά προβλήματα –που δεν είναι μόνο οικονομικά- και τις σοβαρές και μακροπρόθεσμες συνέπειες τους. Είναι, νομίζω, μια από τις πρώτες προτεραιότητες η συγκρότηση των δυνάμεων μας στο χώρο και η διατύπωση προγραμματικών θέσεων που θα προτάσσουν τα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών των λαϊκών τάξεων απέναντι όχι μόνο στους οικονομικούς περιορισμούς αλλά και στις αναχρονιστικές δομές και νοοτροπίες και στον κοινωνικό κομφορμισμό.
3. Χρειάζεται, νομίζω, να πούμε και να κάνουμε κάτι περισσότερο για το πρόβλημα της ανεργίας της νεολαίας. Υπάρχει βέβαια το θέμα της αναγκαστικής μετανάστευσης των νέων επιστημόνων με όλες τις συνέπειές του. Πάνω κι απ’ αυτό όμως ήδη μπροστά μας προβάλλει το φάσμα μιας χαμένης γενιάς. Πλήθος ανθρώπων πλησιάζουν στα σαράντα χωρίς να έχουν εργασιακή εμπειρία, χωρίς να έχουν εργαστεί ποτέ, πέρα από περιστασιακές απασχολήσεις σε δουλειές «του ποδαριού». Τι σημαίνει αυτό και τι φέρνει μαζί του; Να σκεφτούμε πρέπει και να μελετήσουμε. Να επιστρατεύσουμε τη δημιουργική φαντασία και να ξεφύγουμε από τα καθιερωμένα.

Σ’ αυτή τη δύσκολη στιγμή ας μείνουμε , σύντροφοι, σταθεροί στις επιλογές και τις αποφάσεις μας. Η άρνησή μας να «καταθέσουμε τα όπλα» είναι σε κάθε περίπτωση μια πράξη με ηθικοπολιτική σημασία και βάρος, μια πράξη χρήσιμη για τον κόσμο της μισθωτής εργασίας. Ελπίζουμε ότι θα αποδειχθεί σημαντική για την ανάδυση της Αριστεράς που ονειρευόμαστε και χρειαζόμαστε, της Αριστεράς που θα έρθει.

Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2015

http://www.iskra.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=22285:xliounakis-synexizoyme&catid=81:kivernisi&Itemid=198